TRANSLATION IN SERBIAN LANGUAGE
Trnoklepke
Zavaljevina izkolebana na prelom v
stran prevaljena v žensko slezovino znotraj
obnoreno ognjojeno nebje razgoličeno v
senovino pretkano z zlatim žarjem nad
modrovino odbleščano nedorečeno v raztop
Smetje razmetljano v dobje pustne črne
razdrobljenke razprostrte v krvaveče želje
zlatošite na poprsje in rodila sprepletena v
klopke obgoljene ljubokradne sinjerodne
blagoslovke lažoljubne lovačaste grobljivke v
belolist zaprte v trnjuljčast svod zapredene in
zarojene v brezčasje kot čarovniške kraljice...
**
Trnoklepke
(prevela na srpski: Mia Stojić)
©®
Tromost izkolebana na ivici na stranu navaljena u žensku
slezinu zaludjenu iznutra
zagnojeni svod razgoličen u jasle
protkane zlatnom lavom
nad odsjajem plavetnila rastopljenog u nedorećenost
djubre razbacano u dubinu crnog nistavila
mrvice prosute u krvareče želje
zlatnom niti zapletena bista i organ u
zamku ogoljeni ljubokradni modrorodni
blagoslovi praznoverne razvratne kamenjarke u
beli list zatvorene u trnovit svod zapletene
i zaronjene u bezvremenost kao vesticije kraljice...
Volim da pijem iz dlana;
/preveo na srpski Predrag Crnković
©®
(obj. >Sveske, 89, 2008Pančevo Srbija)
Pod stenom se nalazi jama, iz koje
uvek teče sveža,
čista, bistra voda.
Voda služi za napajanje svih u selu.
Kleknem.
Volim da pijem iz dlana
uhvačenu vodu koja teče iz studenca.
I osveži usne i čelo.
Poslušam žuborenje i posvremeno
pokvasim vrat, kapljice vode mi
cure niz leđa i niz nedra.
Slične su ženskim suzama.
Da li su moje oči, moje suze, usne,
iste kao i kod drugih ljudi?
Zašto su ih bogovi napravili baš takvima,
kao što jesu: nežnim, ćutljivim, rastavlljenim -
Usne hrapave kao divlje ruže,
rastavljene kao vagina,
osetljive za sve ono najnežnije
na ovome svetu -
Oči, koje, plave ili crne,
gledaju čas oštro, čas pronicljivo,
čas nežno, čas sneno.
A suze? Da li su i njih bozi stvorili
zato da spiraju muku i
zalivaju paćenička srca?
Ili da zalivaju zaljubljena srca?
Da li je i jedno i drugo ljubav Božja
ili samo njegova zloba?
Ne znam da odgovorim na to.
I ne trudim se da to razumem.
Kroz prozirnu vodu razgledam glatke,
svetlucajuće oblultke.
Uzmem ih pregršt u dlan.
Kad voda oteče i kamenčići
počnu da se suše, polako gube
sjaj i obojenost.
Ističe njihov život.
Oni su poput snova, koji jutrom umiru.
Da li zato ne volim više bistre
potoke i studence?
Na kraju, odložim svoje reči,
svučem svu svoju odeću i zagnjurim
se duboko u bistri izvor i snove.
*
(R) Kopiranje, umnožavanje, preuredjivanje i zloupotreba nije dozvoljena.
Zloupotreba pada pod Zakon o autorskim pravima!
©®
Ivo Frbéžar
PESMI / PESME
iz zbirk:
1. Kamnaj kameno kamen besedo...
2. Orosilo, orosilo
Prevod v srbski jezik/Prevod na srpski: Hana Dalipi
(bez naslova; ili Govoriću sve tiše...)
- nagrada: Medjunarodni festival poezije „Ilinden“ Skopje, Makedonija za najbolju pesmu i najbolju zbirku (Ke zboruvam se potivko...)
- nagrada: Medjunarodni festival „Slavjanska pregradka“, Varna, Bugarska, za najbolju pesmu i pesnićki opus
- nagrada: Medjunarodni festival poezije „Herakleiski svečenosti“, Bitola, Makedonija, za pesmu i opus
* * *
Govoriću tiho
dok ne prošapućem
kao grešnik
u ispovedaonici
Šaputaću sve tiše
dok ne prošuštim
kao list
na vetru
Šuštaču sve tiše
dok ne prošumim
kao pesak
na obali mora
I čuće me
samo oni
koji čekaju
i osluškuju
Kad se zaglibi
Kad more ore lađa
kad mrklom noći
mimo zlatnih gondola
zelenog odsjaja
Kad dugačke senke
kad svanuće sveća
nežno pevanje
vazduhom struji
Kad u severnu zoru
mekano nebo
kad se zemlja zanjiše
okrene
Ali kad se zaglibi
kad je sivilo
teret mraka
i kad same reči uguši
Rastrgnuti Posrkati oči
Popiti krv
Presahnuti suze
Oduzeti moć
Istrgnuti ruke
Razmozgati mozak
Podseči noge
Jezike odrezati
Izgladiti želuce
Utamničiti misli
Zagorčati strasti
Ukinuti patnju
Prognati želje
Inatiti se s ludilom
Istrgnuti lažna srca
Napustiti ljude
Putnik
Putnik beskućnik
sam samcit
kroz kameni krš
kroz najuže procepe
uskim stazama
u nove svetove
teškim hodnicima
iz sobe u sobu
I mozga i mozga
i sveće gasi
i nemilosrdno pustoši
i usamljeno baulja
Putnik beskućnik
danju i noću
od kuće do kuće
od groba do groba vrata otvara
Predajem se
Zastanem kao ukopan
upijam trenutke
opojne mirise natopljenog tla
osećam u sebi njivu zaoranu
Predajem se
sili strasti
istočnom vetru trenu zaborava
osećam svetanje u sebi
Suncu poljubac vrećam
raskoš boja lovim
božanski nektar pijem
svoju punu čašu osećam
Zagrljaju zemlje
nežnim žednim grudima
predajem se u zenitu
osećam da u meni niče
I kad se izgara u sopstvenom plamenu
I postajem svoj svet
u kojem
sve se menja
sve se rasplinjuje
I postajem đubre
koje sebe nosi
u taj isti
svet
Koji gori
u sopstvenom plamenu
i izgara
kao sveća
Što na kraju
plamenom odplamti svojim
i poslednjim krikom
utihne
Ljudi su bezobrazni
S kojim me bre pravom
preslišavate
o istini
i pravdi
Ko ste bre vi
da sebi dopuštate
da sumnjičite
i da osuđujete
Prokleti
crvljivi crvi
dali ste svesni
da mogu
Da vas zgazim
da vam jebem majku -
Nisu li ljudi
danas bezobrani
Copyright: Ivo Frbežar, Hana Dalipi
©®
Anti/SONETI
na srpski prevela Dubravka Milenković
1.
Dolazi akrobata poigrava se još uvek pokušava
Na primer juče i vetar je poranio
I u Veneciji recimo oseka čudnovato
Po mraku uzmiče i iščeznula bi istina
Da je videti prevrtanje pogled se pomračio
I sveža riba je uvek najbolja
Galebovi na privezu ištu uže mreža leži
Na obali nasedaju sortirane ribe u pesku
Konopci se mrse lađe na privezima nemir
U vazduhu zenice široko raširene ritual vojske
Čete ribara traže jato nenadano prilete
Crne vrane nisu hazarderi kupuju kišne
Kaplje su zvezde lepe se na plakate na
Uho se prilepi dahtanje gazi izabrane javno
8.
Na drugoj strani mene vreme opada kaplja za
Kapljom misli nezapisane praznije kao
Praznina zgarište kipi oko njega na
Tlu isti strah isti uzdasi ista tišina dotiče
Beskraj pustolovni smejači hodaju
Kroz vreme kroz tišine pamćenje leži na jastuku
Prastari strah se zgrće u tamu u posrnuće u belom
Prečica u sam početak večne selidbe lebdi
Veze su tuneli kroz vreme čvilj zlata mrena
Paučinastih mreža luk razapinje moždane krvne i sudove
Limfne spone galerija smrdljivih minijature na
Oltaru vremena želja zviždi šarmom Semiramide
Iz Askalona pratilica žednih obraz nije
Ni obraz slika lika zapisa u obliku on ona um
75.
Dveri su uvek otvorene hleb je život piše
Na majčinom molitveniku transplantacija
Srca je zanimljiva tema teško ju je zasrati
Sa sentimentalnim i svetoboljem osim ako
Ne postaneš pesnik kada ti montiraju novo srce i
Nakon bolesti od raka kad tuđi organ postane tvoj
Novi ja najednom si lako sam sebi tuđin
Zarobljenik možeš napisati sonet neslobode ili
Zbirku kratkih priča tvoga života ne
Sviraš više jazz ne improvizuješ više srce si
Zaželi da počneš pisati dnevnik biografiju
Poželi sebi da konačno od sebe nešto napraviš
A ti na stolu ostaviš otvorenu knjigu i flašu
Vina i pričekaš da prestanu da rade zalisci
61.
Gebels je pisao drame dovršio je samo jednu
Der Wanderer verovao u svoje vlastito pesničko
Poslanje stres koji je izazvan međuljudskim
Odnosima ne vodi nužno u pogođenost usamljenost
Kao faktor bolesti trajna povišena koncentracija
Stresnih nervnih prenosilaca glutamata kortizona
Može da ugrozi živčane ćelije njihove mreže šta
je lopovi meni je od svega svet uvek davao samo
Pola siromaha mogu zakopati u manji grob
Majku im njihovu ja sam poslan s bakljom i
Čelikom koji čuvam samo za vas govorio je vođa
Nešto novo dolazi agresija u službi socijale
If you can′t join them beat them if you can′t
Beat them join them geni su slični klaviru
17.
Tvoja krv sestro šiklja iz vena mene nema
Svejedno sat je već otkucao narančina
Kora i čaj usred prašume još uvek
Ne verujem da si otišla zatvorila vrata
Prekrstila noge zelene grane su odvrgle
Lišće i pupoljke u pet smo pili čaj
Na terasi rekla si tamo bi bio Šangri-
La kad isteče krv ostane cveće isteče
Duša zemlja se napoji ne razumeš
Odlasci su nužni primiče se veče i s
Večeri žudnja nevidljivo postane
Vidljivo na stolu noć i hleb voda pre
Nego odemo izljubimo se put će biti dug
Neki misle da svaki negde vodi
60.
Rani doživljaji usamljenosti ili gubitka
Imaju lako za posledicu stalnu doživotnu
Osetljivost neurobiološkog sistema nema
Više belih ptica nigde niko ne peva nema slika
U krvi simptomi prošlosti bogati žive
Duže načelna usmerenost evropske zajednice je
Pogled u utrobu statističkih podataka
Visoko obrazovani Slovenac živi sedam
Celih godina duže biološki otisak prsta geni
Ne vode vlastiti autistični život
Komuniciraju s spoljašnjim svetom stavim
Sebi kacigu potegnem mač i već deklamujem
Prešernove sonete ponekad me obuzme želja
Slovenski usud klinička zahvalnost veže
TRANSLATIONS IN ITALIAN LANGUAGE
Ivo Frbéžar: MANOVRE VAGINALI;
Traducione da Jolka Milič ©®
Dalla raccolta Vaginalni manevri (Manovre vaginali), Mondena 2002
MANOVRE VAGINALI*
"Tulsidas, il poeta, camminava assorto nei pensieri
in riva al Gange, in quel posto solitario, dove
bruciano i morti.
Vi trovò una donna, seduta ai piedi del cadavere
del suo defunto marito, vestita in un sontuoso
abito da sposa.
Non appena lo scorse si alzò, gli fece un inchino
e gli disse:
- Permettimi, Maestro, che con la tua
benedizione segua mio marito in paradiso.
- Perché tanta fretta, figlia mia? le chiese Tulsidas.
- Questa terra non è anche di Colui che ha creato
il paradiso?
- Non anelo il paradiso, disse la donna.
- Voglio soltanto mio marito.
Tulsidas sorrise e disse:
- Torna nella tua casa, figliola. Prima che il mese
finisca, troverai tuo marito.
La donna tornò a casa con una radiosa speranza.
Tulsidas veniva ogni giorno da lei e le dava da
meditare pensieri sublimi, finché il suo cuore non
fu colmo fino all'orlo dell'amore di Dio.
Non appena finì il mese, vennero da lei i vicini
e le chiesero:
- Donna, hai trovato tuo marito?
La donna sorridendo disse:
- Sì.
Incuriositi domandarono:
- Dov'è?
- Il mio signore è nel mio cuore, un'unica cosa
con me, disse la donna."
Rabindranath Tagore
* Nota dell'autore: Manovra vaginale: Metodo di cura
dell'aritmia cardiaca:
"Sedete, piegatevi in avanti, trattenete il respiro
e gonfiatevi come quando gonfiate un pallone.
Così facendo devierete il controllo delle funzioni
fisiche."
ARITMIA CARDIACA
Divagazioni
Vi assicuro di non essere
pazza. Vedo tutto lucidamente e
con esattezza. Non voglio morire
di fame. I crampi allo stomaco, credo, non mi
uccideranno. Soffro d'accidia e di apatia
fin da giovane. Talvolta desidero diventare anche
cieca. Taluni sono
convinti che esistono
momenti di pazzia come d'altronde esistono
momenti di gioia.
No, davvero non sono
pazza. Ti assicuro
di sapere che cosa
faccio. Vorrei dirti una cosa. Voglio dirtela,
ma non so come. Non è semplice. Come
spiegarti
in maniera semplice? Voglio dirti quello che finora
non ti ho detto. Non so da dove
cominciare. Voglio che tu sappia. Di averti, per esempio,
mentito
di continuo. Non avevo il coraggio di dirti
la verità. Invento
storie, favole, parlo come tutto fosse
vero. Pensavo che alla gente puoi dire semplicemente
ciò che è vero, ciò che pensi di pensare. E che dopo
qualche istante tutto è bell'e finito. La lingua
inganna. Ci sono parole che
tralasci perché hai paura che vengano
dal tuo intimo. Non sai più che cosa è tuo e
che cosa non lo è.
ISTANTI
Passavano
i minuti. Passavano
le ore. Passavano i giorni e gli anni. I decenni.
Gii istanti sono ricordi. Vecchie e logore
fotografie. Non potevo evitarli.
Passavano i minuti, le ore, i giorni, gli anni. Rieccomi
in un cerchio senza uscita. Si è dimenticato
che cosa sarebbe successo? È avvenuto
come tutto il resto. Che viene e
va. Sono gli dei a scegliere
l'istante. Affinché si adempia il sacrificio
di conciliazione. Non poteva andare
né avanti né indietro, ha detto. Perfino gli uccelli
hanno preso il volo. La gente è sparita. È sparito
il sole. Lui ha aperto gli occhi e mi ha guardato.
Direttamente nel mio intimo. Non li ha chiusi
più.
NELLA MIA CASA
La tua
confessione è affare
tuo. Non m'interessa. Prego? Hai detto che è anche
tua? Sì, naturalmente è
tua. Diamine. Proprio per questo non m'interessa. Forse
dovrebbe? Tu, creati pure un altro
nido e adornalo con nuovi
desideri. Sì, certamente è
tua. Fa' quello che ti
aggrada. Perché sei ancora
qui? È notte
piena, satura. È tenebrosa
l'oscurità. Le barriere al buio non danno la possibilità
di vedere. Ma è possibile percepirle. Ti catturano. Sei
prigioniero. Tendi una trappola. Cadi in trappola. È
troppo tardi. Il largo fiume
scorre. Fluisce rapido tra le sponde. E
sotto i ponti. Da qualche parte sembra
largo. Da un'altra basso. Altrove
profondo. Talvolta
vi si distendono sopra
le nebbioline. Per nascondere
i vortici. Con il ponentino, sul fiume si è scatenata
una tempesta. Che ha raggiunto la mia casa. La mia
casa. Le nuvole vi si avventavano contro qua e
là. Là cigolava una porta sotto l'impeto di una forza
folle. Del vento soffocato. Il fragore si faceva sempre più
furioso. Attraverso le fessure irrompeva con l'acqua.
Come l'acqua. Non potevo fare altro che
tapparmi le orecchie e gli occhi. Le luci
si sono spente. Mi sono
sdraiata
sul letto coprendomi
la testa e la ragione. Pian piano è subentrato
un gran silenzio. Cercavo di afferrare ancora qualche voce,
qualche gemito. Il vento e i lamenti sono diventati
smorzamento. Non si sentiva più
il freddo. Niente più si muoveva. Movimento. L'acqua scorreva
nel canale. Le foglie si sono fermate là, dove l'acqua vorticante
le doveva lasciare. Sono riapparsi i viottoli. Il clamore ha
colmato di nuovo lo spazio.
CRAMPI
I crampi si susseguivano sempre
più spesso. I muscoli si stavano irrigidendo e
dalla faccia traspariva la sofferenza e la paura. Il respiro era
ineguale. In un angolino della bocca apparve la saliva
rossa come il sangue. Le pupille si dilatarono. I suoni e le parole
risuonavano
incomprensibili. I passanti ragionavano. Ecco un altro che
non lavora. Un barbone. Allora piegandosi in avanti
riuscì a balbettare: Sono ancora vivo. Signora, signore, non
mangio già da qualche settimana.
I VAMPIRI
Mi raccontava
con voce sommessa di essersi
alzato all'improvviso tendendo inquieto l'orecchio.
Pervaso da presentimenti.
Incominciò con lo sguardo a frugare nel suo giardino
su e giù. Aveva sentito distintamente
lo scalpiccìo. I passi venivano da ogni parte,
i rametti calpestati crepitavano,
le gocce della pioggia cadevano giù
morbidamente; la sabbia scricchiolava
e si sentivano dei gemiti. Gli uccelli svolazzavano
nell'aria bagnata. Nell'erba pullulavano i vermi, i millepiedi, i bruchi,
le pulci e le formiche tendevano le loro antenne,
i musetti, i pungiglioni; li tendevano verso terra e in
aria. Anche quelle cieche fiutavano il sangue. Gli insetti
si misero ad arrampicarsi sulle sue gambe. Sentiva che
lo stavano ispezionando in cerca di posti appropriati
per morsi e punzecchiature. Dall'umida e fastidiosa nebbia
uscivano bestioline alate. Planavano sull'umida pelle limacciosa
e stridevano con voce roca. Più si nascondeva, più
ne venivano. Talune nemmeno le vedeva, le sentiva,
le avvertiva. Talaltre tremavano febbrilmente, negli ultimi
sospiri
gli cadevano addosso. Ficcavano i loro pugnali nella rosea pelle
nella speranza di assorbire almeno una goccia
di sangue che renderà possibile la loro
sopravvivenza. Il caldo
e fresco sangue dell'impaurita vittima notturna diventava
sempre più freddo. Era
destino che doveva morire. Si spostò
avanti.
Ah, gli dissi, non raccontarmi
favole per la buona notte!
FECONDAZIONE
I gladioli mi stanno morendo
nel vaso. Sono una maledetta
masochista. I più belli sono
di colore scarlatto. Assomigliano al sangue
che si sta coagulando. Assomigliano al primo amore
che è simile a un'agonia. Quando aggiungi a loro il rosso scuro,
sembra che di nuovo, un po' prima di morire, si accendano
di una luce nuova, specialmente se il sole
li illumina. Nel vaso protestano in un estremo grido e
invocano: Amami, non
dimenticare: Noi siamo i gladioli, alti, snelli, nient'altro
che eleganza. Viviamo per poter
morire. Moriamo per rivivere domani in
un altro mondo. In una luce
nuova. In tinte
nuove. In mezzo c'era
la fecondazione.
Ah, i gladioli non stanno morendo, mi sono detta.
CORDE MUSICALI
Tu che concepisci poesie,
niente bambini. Tu
che scalzo sogni l'immortalità. Offriti a qualcuno,
a qualcuno cerca il riso infantile. Non temere,
ci sono più corde musicali –
non solamente due. Talune
sono accordate, le altre
stonate – eppure suonano, anche
se talvolta feriscono
il cuore. Il tempo è impotente, quando il mio
cuore si nutre del tuo. Volevo
dirti solo
questo. Non andare via e
sdraiati accanto a me. .
LA PADRONA
Montami e diventa
il mio schiavo. Ti darò
un nome. È la fine
della tua vita errabonda.
Ti darò un nome.
Sto diventando la tua maestra,
torturatrice e
allieva. Ti darò
tutto. Riscaldati accanto
al mio caminetto. Ti darò
tutto. Rimírati nel mio
specchio. Vieni e rimani
qui. Respira il mio
respiro. Spingi la tua verga
nel mio profondo. Affinché
io sparga in te il mio sangue.
Attingilo nelle tue mani e abbandona
l'idea di una fuga. Grida, mormora,
taci. Per me è lo stesso. Non
ascoltare le storie di amori
infelici. Addorméntati. Non temere
che io tagli la tua gola,
tu mio schiavo. Ti darò un
nome. Così saprai chi sei. Sii felice,
ehi, tu mio
schiavo! Oggigiorno
i tempi
sono diversi. Oggigiorno sono io
il padrone.
IL FIUME
Non piove ogni notte
così. Il fiume non è mai
pieno. No. Ma non mi chiedo più
perché
trabocchi lo stesso oltre
l'orlo.
SCORPIONE FEMMINA
Divento pazza e folleggiante
quando mi sussurri
nell'orecchio. Maledetto
incantatore. Certe volte ho paura di te e
della tua sanguigna rugiada. Ti pungerò prima
ancora che tu possa provocarmi del male
avviluppandoti
nelle mie
gocce. T'inviterò nella mia conchiglia e questa
conchiglia ti rinchiuderà nel mio mondo. La mia
lingua ha sempre più
sete. Perciò ti
leccherò. Ti leccherò come
una ferita. Ti spremerò. Come una cagna
ti leccherò. Ti strizzerò. Ti torcerò come
uno scarabeo. Ti stritolerò.
Sfracellerò. All'interno della mia tenera
conchiglia ti annienterò. Diverrai
il mio
cadavere, polvere. Diverrai mia proprietà, mia
proprietà. Con le gambe ti spezzerò le ossa.
Tutte le ossa. Succhiandoti con la lingua tutta la linfa.
Ti suggerò fino all'ultima goccia. Come una divinità cinocefala.
Triturato diverrai polvere e condimento. Conserverò
il tuo cuore per l'ultimo
giorno. Per il giorno in cui deperirà e morirà anche
il mio. Ti consumerò come un pasto. Dalla tua polvere
creerò nuove
conchiglie.
IMPRONTE
Il vento intanto
persistente
continua
a soffiare e a cancellare
le impronte dei miei piedi
nella sabbia.
STUPRO
Qui, proprio
qui mi hanno stesa a terra
e sverginata
imbrattandomi
di sangue. Dicendo che sono diventata
una donna. La mia vita
è sgocciolata con le lacrime
attraverso i miei
occhi. E i miei sogni
sono morti. Mi hanno
consumata. E gli dei, questi
diavoli, erano dalla loro
parte. La vita
è piena,
dicono. La vita è dolce,
dicono. Anche la carne è dolce,
dicono. Anche quelli che leccano
il sangue. Quando la vita
t'insanguina.
DOVE
Le mie parole scritte
se ne vanno. Io stessa non so
dove. Gridano, ma non so
a chi. Si abbandonano ai venti, ma io
ignoro dove sono diretti. Questi
venti. La gente
si è smarrita nella
folla.
SIMULTANEITÀ
Restiamo noi vecchie e
vecchi. Ci esponiamo agli ultimi raggi
del sole.
Disse soltanto:
Aspetto colui del quale
non conosco il nome
Rabindranat Tagore
MEDUSA
Amore,
sei il mio cavallo nero,
amore, sei un grande cavallo nero, alato, rabbiosamente
scalpitano i tuoi zoccoli. Gratti rabbioso la terra, ti
adombri e scuoti nervosamente la tua
testa. La tua nera criniera si agita nel
vento. Le tue froge fiutano il mio
travestimento. Sbuffano le tue
froge. Attendi la luna
piena. Ti sellerò. Per cavalcare insieme;
nella fase della luna piena cavalcheremo oltre il limite
dell'immenso spazio. Scenderemo sulla riva
del nostro fiume. Ti laverò.
Diventerò la tua
sposa. La tua nera
sposa.
SCHERZOSA
Mi piace scherzare.
Scherzo,
ti voglio bene.
DECISIONE
Me ne andrò in te.
Me ne andrò a Tebe,
dove le donne mortali
diventano le madri degli dei
o menadi.
LA PELLEGRINA
Andavo di porta in porta
Taluni me la sbattevano in faccia
Talaltri mi biasimavano
Ma io perseveravo
Tutti i giorni ogni giorno fino a notte
Dicci chi cerchi puttana di giorno e di notte
Mi chiedevano
Sono una pellegrina rispondevo
Di giorno in giorno compro il sorgere del sole
Perché temo di restare sola
A mani vuote e
Con la gabbia vuota in petto
Voglio vivere dissi
Non erano troppo soddisfatti della mia risposta
Dissero questa qua non è normale
APERTURA
Lentamente
si schiudono i germogli
di un timido amore.
Più
mi avvicino,
più si cullano
nei venti e chiamano:
Mamma!
TACITURNITÀ
Sussurro il tuo nome
seduta sola soletta tra le ombre
dei miei pensieri silenziosi.
RICORDI
Ho trovato un paio di lettere nascoste
Riposte con cura in un piccolo scrigno
Mi sono scordata di averle
Ricordi
Con il cuore titubante le
Ho prese tra le mani
Ricordi
Rubati
Al tumultuoso fiume del tempo
Tutto questo è solo mio
ACCANTO ALLA FINESTRA APERTA
Apro la finestra
Un vento caldo sbuffante mi sfiora le guance e i capelli
Fuori una notte ricca di buio e di cielo
Cosparso di stelle
LA PAURA
Mio caro
Non mi vedi - non ti accorgi più di me
Tra noi due non c'è più un pensiero
Non ci toccano
Mi si stringe il cuore
Tra noi due
La paura
PARTENZA
Hai spezzato qualcosa in me
Mi ha detto lui
Il cuore è diventato piombo
L'oro è diventato una sanguisuga
Ho bisogno di gesso
Mi ha detto
Vattene
Mi ha detto
Non credo che Dio ci abbia dato
i genitali e la capacità di raggiungere
l'orgasmo per sentirci a disagio
e vergognarcene.
Eve Ensler
Certe donne ancora oggi non
sanno di avere la vagina.
Eve Ensler
UNA VOLTA
Mi hanno chiesto, disse, se volevo bene ancora
a mio padre, dopo che mi aveva violentato
abusando di me per degli anni.
Certo che gli volevo bene, disse, in fondo con
lui ho provato il primo orgasmo.
Prevod v triestinščino
MI GO 'SAI ENERGIA
IO HO MOLTA ENERGIA
Ho trentatré anni./ Per gli uomini, si dice, sono gli anni di Cristo./ Bado sempre di essere in perfetto ordine/ così che qualcuno ancora/ si volta indietro./ Talvolta sto due ore nel bagno./ Spessissimo gli uomini mi dicono/ che sono una donna dolce e sexy,/ e questo mi piace./ A certe amiche sembro volgare./ Magari sono un tantino troppo alta,/ gli uomini preferiscono le donne un po' più piccole./
perché credono di poterle comandare più facilmente./ Ma si sbagliano di grosso./ Sonja, la mia amica, è piccola,/ però in realtà è un vero diavoletto.// D'altro canto mi piace fantasticare./ Nelle mie fantasie tutti si vogliono bene./ Questo mi piace tanto,/ mi sembra bello./ A voi no?/ Se vedo qualche bel tipo oppure / qualche vero uomo alla TV o nel locale,/ dopo certamente me lo sogno./ Ma anche certi
cantanti e attori sono in gamba./ Sogno anche loro./ E quasi sempre facciamo anche sesso./ Secondo voi dovrei vergognarmene?/ E perché mai?/ Non vi succede mai nulla di simile?/ Allora siete proprio delle disgraziate, donne, delle/ povere disgraziate, essendo tutto questo normale, no?/ O pensate che gli uomini non/ ci sognino?/ Proprio per questo mi metto in ordine./ Per avere un bell'aspetto./ Io ho molta energia./ Che mi sognino, cazzo!
DA DIETRO IL BANCO
Di nuovo come tantissime volte finora sedeva al banco.
Di nuovo vuotò un bicchierino.
Poi diede una vigorosa manata alla superficie del banco:
"Sai, quella maledetta troia ..."
e agitando violentemente la sua faccia selvaggia:
"o Dio buono",
sputò sul pavimento del buffet.
"Ciò che più di tutto vorrei, è andarmene
via, via lontano a farmi benedire o all'inferno,
così nessuna puttana mi trova più!"
e di nuovo lanciò un grosso sputo per terra:
"Cazzo, oggi è di nuovo un maledetto giorno fottuto ...
e quella porca mi ha fatto fesso di nuovo come ogni giorno.
Ogni giorno se la prende con me urlando come una belva."
"Smetti di sputare," gli dissi
versandogli da bere nuovamente.
Afferrò il bicchierino con risolutezza –
scosso da un tremito lo rovesciò e addio bevanda.
"Maledetto stronzo ubriaco, dovrei versarti da bere in continuazione?
Bevi almeno decentemente. Con la mano sinistra prendi la destra e fa' che si calmi!
È un vecchio trucco. Perdio, riuscirai pure a cavartela!"
"Io voglio bene, sai Milena, io voglio
bene – a tutte le donne – anche se ci
tartassate tutta la vita.
Solo la mia nonna non mi maltrattava!
Perciò le volevo bene più che a tutti gli altri.
Anche lei mi voleva bene.
Il padre invece, testa di cazzo, non era mai a casa.
Lui beveva e andava a puttane,
e mia madre prendeva me a schiaffi,
stronza; esattamente così, Milena, se vuoi saperlo."
"O poverino, dissi ...
o, tu poverino, sputa pure
e sfogati.
La vita è diabolica.
Anch'io prenderò a botte il mio compagno
quando torna a casa, mi sono detta.
Prima si sbronza solennemente, e dopo,
maledetto coglione idiota, è triste.
O all'inverso, prima è triste e dopo beve.
Non so di preciso.
Tanto è la stessa merda.
Non è vero, amico?
Ma non cadermi dal banco, ti prego gentilmente,
chi mai ti trascinerà a casa?
NE HO ABBASTANZA
Sono stufa
di dover aiutare
ogni notte
qualcuno.
In fondo non sono la spalla del pianto,
santo cielo!
O forse ne ho l'aspetto?
Avete proprio voglia di scherzare.
Madonna!
Dovrò cambiare veramente
mestiere.
MEDUSA
Mi respingi
Ti costringerò, a furia
di farti stridere con i denti
e schioccare con le ossa
come i condannati a morte.
Ti squarterò
e appenderò sulla croce
Ho onorato sempre il creatore
del cielo e della terra.
Era un coglione giusto.
LO SO CHE È LUI
preme lievemente la maniglia
bussa leggermente
non suona
lo so che è lui
il cuore mi batte sempre in modo uguale e pazzesco
palpita precipitosamente accelerando il suo ritmo
lo so
che è lui
apro la porta
e sorrido
lo aspetto nuda
avvolta solo in un accappatoio
so che questo gli piace
prendo i fiori e la bottiglia dalle sue mani
che impazienti scivolano sotto la spugna
e indugiano sulle mie anche
le sue mani sono calde
e i suoi caldi occhi
si piegano verso i miei
tutto su di lui è caldo
accalorata lo sbottono
e gli tolgo le vesti di dosso
mezzo nudo lo trascino sul letto
lo afferro avvinghio
lo sollevo su di me
e me lo ficco dentro
questo mio maledetto stallone
gli tolgo il respiro
e lo soffoco
leggermente preme la maniglia
bussa lievemente
non suona
lo so
che è lui ...
IL MIO UOMO
che braccia forti ha
il mio uomo
con quanta facilità scava la terra
con quanta facilità si sta scavando la fossa
è bello guardarlo
MEDEA
Da dove sei giunto, forestiero?
Posso toccarti,
conoscerti,
posare la mia mano sul tuo volto?
Sono belli i tuoi capelli –
come il vello d'oro che cerchi.
Sei arrivato da un paese lontano?
Sei arrivato per mettere un bambino
nella culla?
Posso dunque chiuderti a chiave nella mia
camera?
Rimuoveremo insieme la cenere nel vecchio
focolare
e accenderemo un nuovo fuoco sulla vecchia
pietra?
Non abiti più nel paese
lontano.
Dimenticalo.
Diventa il mio re.
Vieni quindi da me,
spogliami
e posati per sempre in me.
MI PIACE BERE DAL PALMO DELLA MANO
C'è una cavità sotto la roccia dalla quale
corre sempre l'acqua,
acqua pura, limpida.
L'acqua serve per abbeverare tutti nel villaggio.
M'inginocchio.
Mi piace bere dal palmo
l'acqua attinta che scorre dalla fonte.
Mi rinfresco le labbra e la fronte
Ascolto il suo mormorìo e a volte
mi bagno la nuca, le gocce d'acqua intanto
mi scolano lungo il dorso e il petto.
Assomigliano a lacrime femminili.
I miei occhi, le mie lacrime, le labbra
sono uguali a quelli dell'altra gente?
Perché gli dei li hanno creati proprio così
come sono: teneri, sensibili, schiusi –
le labbra rosee come una rosa,
schiuse come una vagina,
sensibili per tutto ciò che è di più sensibile
a questo mondo –
gli occhi che, azzurri o neri,
guardano a volte acuti, a volte penetranti,
talora teneramente, talaltra in modo sognante.
E le lacrime? Gli dei li hanno creati
anche perché lavino il dolore
e colmino i cuori sofferenti?
O colmano i cuori amanti?
Sono entrambi amore divino
o solo malvagità divina?
Non so rispondermi e
neanche mi sforzo di capire.
Attraverso l'acqua trasparente guardo
i lisci e lucenti ciottolini.
Ne prendo una manciata.
Quando l'acqua scorre via e i ciottoli
cominciano ad asciugarsi, pian piano perdono
il loro splendore e il colore.
Scorre via la loro vita.
Sono come i sogni che all'alba svaniscono.
Dovrei per questo non amare più
i limpidi ruscelli e le sorgenti?
Alla fine poso a terra le mie cose,
mi libero delle mie vesti e mi tuffo
profondamente nella chiara fonte e nei sogni.
TI ACCOGLIEREMO TRA DI NOI
Ti faremo il bagno, noi, fanciulle,
ti abbracceremo
quando uscirai dall'acqua.
Quando uscirai dall'acqua
ti orneremo con serti di fiori.
Ti cospargeremo di rose.
Ci metteremo ali trasparenti e
ti accoglieremo tra di noi.
Ti solleticheremo con i nostri
capelli ricci chinandoci
sopra di te coi nostri bianchi seni.
Ti colmeremo di regali
Ciò che desidererai.
Chiameremo i raggi della luna
ad illuminare il tuo corpo nudo.
Coglieremo le scintillanti stelle e
con loro copriremo la tua nera pelle.
Ti condurremo nella nostra casa.
Tutto faremo per te.
Ma guai a te
se non ci darai da bere
e la possibilità di alimentare la fiamma
sulla quale vegliamo nel nostro
tempio tutta la vita.
Dopo, carissimo,
dovrai scavarti
da solo la fossa.
Aspergeremo di sangue
il tuo sudario,
rendendo al cielo le stelle
e oscurando i raggi della luna.
Ci vendicheremo, nostro benamato.
Scavare una tomba, tu nostro amato,
oltrepassa le forze umane.
Pensa, in fondo non c'è bisogno
che tu ti scavi la fossa.
Piuttosto accendi il focolare e
sdraiati in mezzo a noi.
I nostri seni sono fecondi,
i cuori come un oceano con la sua profondità.
Afferrali e succhia, su bevi,
addenta e mordi la nostra carne.
Non tornare indietro nel tuo oceano.
CRESCITA
Corpo incantato, nudo
Isola al riparo del muschio
Bambino sull'altare del candore
In attesa di una lieve carezza
Gli aneliti del tuo sguardo
Che sgorgano dal desiderio
Della sorgente dei sogni che macina
Come un mulino macina i granelli
In magica farina
Che cosparge le cupide vene
Che ardono fiammeggianti
E come dei fuocherelli
Si diffondono in un variopinto tappeto
Su cui stanno in ginocchio uccelletti implumi
I bambini affascinati dai canti
Che li rendono consci che qualcuno
Qualcuno comunque
Li ami ...
LA CASSAPANCA DEI SEGRETI
ho riposto con cura in cantina
tutte le piccole cose chiudendole
a chiave nella cassapanca affinché
qualche ladro non me le porti via
poiché
in questa mia cassapanca ci sono perle e
spazzatura, immagini e pene – dormono
come sulla parete dorme un quadro che
non gliene importa dei miei sospiri
poiché
il cuore mi dice che nella mia cassapanca
ci sono veramente perle immagini e pene
poiché
il cuore mi dice che l'immagine che guardo
ogni giorno non è quella giusta e che si tratta
solo di una momentanea ardente smania
poiché
più tengo gli occhi chiusi e velo
la ragione più il giorno declina
nei miei sogni e i sogni nella notte e
in un tranquillo sonno
ERAO ARTIFICIO E APPARENZA? TUTTO SOL
Se mi detesti,
detestami.
Odiami fortemente –
permettimi di aiutarti
affinché la tua rabbia e i tuoi tormenti
distorcano il mio corpo.
Dimmi se per te non sono
più un allettante peccato.
Sono per caso rugosa, vecchiotta,
forse piena di amor proprio?
Le mie rughe non sono forse
più il tesoro della giovinezza
che una volta smaniavi di possedere?
Sta arrivando forse il tempo
che porta via tutto ciò che
una volta amavi e ti era
caro, mentre rimani solo e
bellamente tutto appassisce.
si secca e non ti resta che
il ricordo di capelli biondi,
di un nasino all'insù, di seni sodi,
turgidi e di un soave sorriso?
Tutto questo era forse solo artificio?
LA LUPA
In me si cela una lupa
I miei denti sono taglienti come coltelli
La mia lingua è rossa come il sangue che lecco caldo
In me c'è una lupa
Il mio naso cerca i dormiglioni nel vento e nella calma di vento
La mia lingua è rossa come il sangue che lecco caldo
In me dorme una serpe
I miei denti velenosi sono come aghi
Il mio morso è morte
In me dorme una vergine
La tua morte è
la mia gemma
Traduzione di Jolka Milič
©®
Dove potrai trovarmi
/trad.: prof. Francesco Marroni e Renzo D'Agnillo)Quando dimentico
chi sono
e dove sto andando
quando io spero
ascolto sogno
cerco la mia mano
offro la mia mano
quando clecamente
scruto la notte e aspetto
e il mio folle cuore
selvaggiamente batte
quando sogno ad occhi aperti
e disidero
sar˙o nella mia casa
dove potrai trovarmi
Traduzioni: prof. Francesco Marroni
e Renzo D'Agnillo
(L'Antologia Pescara Poesia del Mediterraneo:
Edizioni TRACCE, Pescara, It)
©®
Parlerò sempre più dolcemente
(trad. Dragica Novak Štokelj; Bruxelles ©®)
Parlerò sempre più dolcemente
Parlerò sempre più dolcemente
finchè non bisbiglierò
come in confessione
le mie parole sommesse
balbetterò sempre più dolcemente
finchè non sussurrerò
come sussurrano le foglie
al vento
sussurrerò sempre più dolcemente
finchè la mia voce
non sembri la voce della sabbia
sulle dune del mare
e sentiranno
soltanto quelli
che aspettano
e ascoltano
Trad.: Dragica Novak Stokelj
TRANSLATIONS IN SPANISH LANGUAGE
Hablaré cada vez más suave
(trad. en español Dragica Novak Štokelj)
Hablaré cada vez más suave
Hablaré cada vez más suave
hasta que bisbisearé
tal el pecador
en confesión
murmuraré cada vez más suave
hasta que no susurre
tal las hojas
al viento
susurraré cada vez más suave
hasta que mi voz no parezca
la voz de la arena
en las dunas del mar
y oirán
solo los que
esperan
y escuchan
trad. en español Dragica Novak Stokelj
©®
Paragraph.
POEMAS DE IVO FRBEŽAR
(Trad. en español by Juan Octavio Prenz ©®)
FESTIVA
(brindis)
Respetables conciudadanos – organoides.
Que estéis robustos y sanos, orgásticos palomos.
Hoy de nuevo es un día festivo – sigue la diálisis, queridas amantes–
La diálisis – fuga de la gloria troyana.
Entre nosotros, sobre nosotros.
Respetables pilluelos que habláis la misma lengua,
Que estéis despiertos y orgullosos, aplaudid frenéticos y
Danzad con nosotros.
Que estéis orgullosos, no obstante!
Danzad con nosotros. Festejad!
Respetables todos los aquí presentes –
Tajáos el huevo podrido y la glándula linfática, corroídos por el cáncer.
Sacrificaos en la línea del libro y la literatura (las festividades son siempre
/deseables)
Respetables huéspedes, hermanos,
Servíos la copa de vino tinto y pensad con lógica.
Servíos la copa de vino tinto y brindad con las amantes.
Con el mezzotinto diseñaos vuestro tono medio
Y el paso de color en color,
De luz a sombra,
De sombra a luz.
Mezzo, mezzo.
FECHAS
Es muy relevante
ver lo que somos hoy.
Yo no estoy en orden,
porque a cada paso olvido.
Por ello he tenido ya
pequeñas grandes dificultades.
Ahora estoy algo mejor,
tengo un calendario que me ayuda a recordar
lo cual es muy relevante,
porque es muy relevante saber
todo sobre fechas y
calendarios, me siento a menudo,
no obstante todo conocimiento,
nervioso
y no logro
encontrar el calendario.
Para convencerme.
Porque a menudo lo pierdo
y olvido
correr la fecha,
mis problemas no cesan.
Lo más terrible son las fechas relevantes.
“Intelectuales”
Imposible gritar y ser uno mismo;
Imposible gritar y ser verdadero.
Difícil es saber y querer.
ME COMPADEZCO A MI MISMO
Llego, me siento.
Nihil obstat. Me dilapido, me
Obstino en matices nihilistas.
Me embriago de versos primaveriles,
Me inquieto por la compilación.
Observo la luna entre las bambalinas del sueño.
De nuevo sueño.
Me tropiezo con la espalda,
Me quiebro en las ondas interferentes,
Me alzo sobre el mesolítico.
Degüello.
Me acuerdo del órgano,
Me sirvo en salvajes orgías griegas y romanas,
Danzo en honor de Dionisos.
Dejo correr la sangre.
En un instante se va.
Por la alcantarilla.
(Del volumen Maniobras vaginales
INVENCIONES
Afirmo que no estoy
loca. Todo lo veo tajante y
preciso. No quiero morir de
hambre. Los calambres de estómago, creo, no me
matarán. Parálisis tuve ya en mi
juventud. A veces deseo también estar
ciega. Algunos están
convencidos de que existen
momentos de locura, así como existen
momentos de alegría.
No, de veras no estoy
loca. Afirmo que sé lo que
hago. Con gusto te contaría algo. Quiero. No sé
cómo hacerlo. No es sencillo. ¿Cómo
te cuento lo sencillo? Quiero contarte lo que
no te he contado hasta ahora. No sé por dónde
comenzar. Quiero que sepas, por ejemplo,
que siempre y en todo
he mentido. No he tenido coraje para decirte
la verdad. Me imagino
historias, fábulas, como si todo fuera
verdad. He pensado que a la gente le cuentas
fácilmente lo que es verdad y lo que piensas
que piensas. Y después de un instante todo ha
terminado. La lengua
engaña. Son palabras
que dejas caer, porque temes que vengan
de ti. No sabes ya qué es tuyo
y qué no.
FECUNDACION
Los gladiolos se me mueren
en el florero. Soy una maldita
masoquista. Los más bellos son los
de color escarlata. Son parecidos a la sangre que
se coagula. Se asemejan al primer amor, que se parece
a la agonía. Cuando les agregas un rojo oscuro,
ves cómo, de nuevo, poco antes de la muerte, brillan
con nueva luz, más particular aún si los ilumina
el sol. En el florero se obstinan en el último grito y
vociferan: Amame, no
olvides: Somos gladiolos, altos, gráciles, una única
elegancia. Vivimos para morir
con facilidad. Morimos para renacer mañana
en otro mundo. En una nueva
luz. En un color
nuevo. Mientras tanto ya ocurrió
la fecundación.
Ah, los gladiolos no se me mueren, me dije.
(Trad. Dr.prof. Juan Octavio Prenz, Argentina/Italy)
(R) Copyright
©®
TRANSLATIONS IN ENGLISH
Ivo Frbéžar: Selected Poems (in English translation, and orig.Slovenian L.);
translated by Janko Lozar ©®
From Orosilo orosilo (Bedewed Bedewed), Koper, Lipa 1993.
Iztrgati, Hladno drgetanje, Nerojene zore, Ko ostane v blatu, V zarisanem okviru, In ko v lastnem plamenu ugasne, Skorja ožgana, Predajam se, Razodetje, Potnik,
/Translated by Janko Lozar.©®
Tear Out
Suck up eyes
Drink up blood
Dry up tears
Cut down powers
Tear off hands
Brain away brains
Chop legs up
Cut tongues off
Starve stomachs away
Lock thoughts up
Embitter delights
Cut up suffering
Chase desires away
Thwart folly down
Tear out false hearts
Leave people behind
**
Iztrgati
Posrkati oči
popiti kri
posušiti solze
posekati moči
potrgati roke
izmozgati možgane
spodsekati noge
odrezati jezike
sestradati želodce
zakleniti misli
zagreniti stasti
spodrezati trpljenje
izgnati želje
spodnesti brezumja
iztrgati lažna srca
zapustiti ljudi
Cold Shiver
Sunk knee-deep
Drowned waist-high
Rooted in silt throat-deep
Walled up lip-high
Hiss groaning
Laugh wailing
Bang stamping
Twitter smiling
Cries in twos
Voices in twos
Shouts in twos
Deep down high up
Silent murmurs
Soft chirps
Squeaking creaks
Cold shiver
**
Hladno drgetanje
Do kolen zagaženo
do pasu utopljeno
do grla v mulj vraščeno
do ustnic zazidano
žvižg ječanje
smeh jokanje
pok teptanje
ščebet smehljanje
po dv akrika
po dva glasa
po dva vriska
do globine do višine
tiho mrmranje
rahlo ščebetanje
cvileče škripanje
hladno drgetanje
The Dawns Unborn
If it clears up in the morning
If in the wellspring
Of darkness
If a blossom from a grassicle
If whiteness strikes merrily
If at the crack of dawn
It gazes
At the world
If you begin to live in the morning
Again you blush to your ears
Into your sunny
Desires
But if then the dawn unborn
falls asleep
if it does not shine forth
into light
**
Nerojene zore
Če se zjutraj zbistri
če v izviru
teme
če iz bilke cvet
če belina radostno zamahne
če v svitu
zre
v svet
če se v jutru zaživi
se v živo zardi
v sončne
želje spet
ampak če takrat zaspi
nerojena zora
če ne zasveti
v luč
When It’s Stuck in the Mud
When the ship ploughs the sea
When through thick darkness
Past golden gondolas
With green sheen
When long shadows
When at daybreak of candles
The mellow singing
Gliding through the air
When into the northern dawn
The soft sky
When the Earth lulls
Turns
But when it’s stuck in the mud
When greyness
A lump of darkness
Drowns the words too
**
Ko ostane v blatu
Ko plove ladja
ko skozi gosti mrak
mimo zlatih gondol
v zelenem siju
ko dolge sence
ko ob svitu sveč
nežno petje
drse skozi mrak
ko v severno zoro
mehko nebo
ko zemlja zaziblje
zavije
ampak ko ostane v blatu
ko sivina
kepa mraka
tudi besede zalije
In an Outlined Frame
On the river bank
On its verge
Sweet-scented figures
Standing
On the crust of waves
In green azure
Through grey fog
Sitting
In the dark light
In the pool eternal
Hearts
Drowned
On the shore of sand
In an outlined
Frame
Only in memory
**
V zarisanem okviru
Na bregu reke
na njenem robu
dišeče postave
stoje
na skorji valov
v zelenomodrini
skozi sive megle
žde
na temnosvetlem
v tolmunu večnem
srca
utopljena
na obali peska
v zarisanem
okviru
le v spominu
And When It Dies Out in its Own Flame
And I’m becoming a world of my own
In which
Everything changes
Everything goes up in smoke
And I’m becoming the rubbish
Which bears itself
Into this very
World
Which burns
In its own flames
And burns up
Like a candle
Which in the end
Flows away in its own flame
And dies out
In its last cry
**
In ko v lastnem plamenu ugasne
In postajam zase svet
v katerem
se vse menja
vse razplinja
in postajam smet
ki nosi sebe
v ta isti
svet
ki v plamenih
sam gori
in zgoreva
tako kot sveča
ki se na koncu
v lastnem plamenu steče
in v zadnjem kriku
ugasne
Burnt crust
The stamping of horses
Child’s cry
The Earth’s thunder
The bora whistling
A pigeon in flames
A lost shadow
Air foam
Burnt skin
In dry grain
Dry crust
Dead life
An unborn child
Ripening in a grain
Gazing in the crack of dawn
Blossoming in a blossom
Budding in the eyes
**
Skorja ožgana
Topot konja
otroški vik
zemlje grmenje
burje vršenje
golob v ognju
senca zgubljena
zračna pena
skorja ožgana
v suhem zrnju
suhi skorji
mrtvo življenje
dete nerojeno
v zrnu zorenje
v zori zrenje
v cvetu cvetenje
v očeh brstenje
I Give into
I halt when showered
I absorb moments
Passionate odours of fragrant soil
I feel a ploughed field within me
I give into
The power of passions
The east wind the moment of oblivion
I feel myself bloom
I waft back a kiss to the Sun
Chase the luxury of colours
Drink the heavenly nectar
I feel my cup brim over
The Earth’s embrace
Her thirsty bosom
I give into at high noon
I feel myself bud
**
Predajam se
Zastanem ko me obsuje
vpijam trenutke
strastne vonjave dehteče zemlje
čutim v sebi njivo zorano
predajam se
sili strastem
vzhodnemu vetru trenutku pozabe
čutim da v meni cveti
poljub soncu vračam
razkošje barv lovim
božanski nektar pijem
čutim svojo polno čašo
objemu zemlje
žejnim nedrom
ob zenitu se prepuščam
čutim ko v meni kali
Revelation
It’s happening all over again
Again they ride and run
The savage dogs
The marching brothers
Again it will boom it will
Again they’ll devour,
The vultures,
The croaking wedding guests
And there will be a feast
And there will be meat
And songs
Blood and wine
Again it will happen it will
O again a slain lamb will be lain
On the altar
For the uncanny guests
**
Razodetje
Spet se je zgodilo
spet jahajo in dirjajo
podivjani psi
korakajoči bratje
spet bo zabobnelo bo
spet bodo žrli
mrhovinarji
krakajoči svatje
in bo pojedina
in bo mesa
in pesmi
krvi in vina
spet se bo zgodilo bo
o spet bo čudnim svatom
na oltar
zaklano jagnje položeno
Traveller
A traveller with no shelter
All by himself
Through rocky rocks
Through narrow crevices
Along narrow paths
Into new worlds
Through narrow corridors
From one room into another
And curls up curls
And puts out candles
And unmercifully thrusts
And roams about all alone
A traveller with no shelter
Day and night
From one home to another
From one grave to another he opens the doors
**
Potnik
Potnik brez prenočišča
sam s seboj
skozi skalne skale
skozi ozke špranje
po ozkih stezah
v nove svetove
skozi tesne hodnike
iz sobe v sobo
in kodre kodra
in sveče ugaša
in neusmiljeno ruva
in osamljeno blodi
potnik brez prenočišča
dan in noč
od doma do doma
od groba do groba vrata odpira
From Jezikanja (Bablings), Grosuplje: Mondena, 1999 (Collection Lyrics)
Več luči, Skozi prehode se ne da, Odidi z nami, Ko se zjasni, Zaljubljena, Ljudje so predrzni,
More Light
They ran side by side
Day and night
Hanging rebels that
Withdrew too slowly
They grabbed every man
Who peeked incautiously
Through the window or
Left the door open
Their spinning wheel
Trampled feet heads
Crushed fingers and cut throats
Which were too long
They pulled down buildings
Filled wells with sand and
Stoned all those who denied
Their true darkness and light
**
Več luči
Vzporedno sta tekla
noč in dan
in obešala upornike ki
se niso dovolj urno umikali
Zgrabila sta vsakega ki
je neprevidno pogledal
skozi okno ali
pustil vrata odprta
Njuno vrteče kolo je
mendralo noge glave
lomilo prste in rezalo vratove
vsem ki so imeli predolge
Sesipala sta zgradbe in
zasipala vodnjake in
kamenjala vse ki niso priznali
njune prave teme in svetlobe
Through Passes You Cannot Go
Through passes you cannot go
through through crevices
through through
through passes you cannot go
Crevices rifts are imbued
soaked with blood those rifts
choked choked
throughout throughout
Through passes you cannot go
through thoughts openings
pushing back memories
through passes you cannot go
Neither here nor there
piercing only through your eyes
through iridescent nights
only through passes you cannot go
**
Skozi prehode se ne da
Skozi prehode se ne da
skozi skozi špranje
skozi skozi
skozi prehode se ne da
Špranje reže so prežete
natopljene s krvjo reže tiste
zamašene zamašene
vseskozi vsaskozi
Skozi prehode se ne da
skozi misli odprtine
nazaj pritiskajo spomine
skozi prehode se ne da
Ne sem ne tja
prodirajo le skozi oči
skozi mavrične noči
le skozi prehode se ne da
Go Away with Us
Go away with us into the solid dark
Into the solid dark
To butt your head against the wall
Head against the wall
To cut your throat
With us you wish
Your throat cut open
Go away with us into the solid dark
To sleep into the solid dark
Your throat for the guillotine
Look about with us into the solid
Dark go away into the dark
With us and smoothly cut
Your throat
Consciously step with us through throat
Into the solid redemptive dark
**
Odidi z nami
Z nami v trden mrak odidi
v trden mrak
prebijat z glavo zid
z glavo zid
Si prerezat vrat
z nami vrat
zaželi si odprt
z nami v trden mrak odidi
Spat v trden mrak
za giljotino vrat
se ozri z nami v trden
mrak v mrak odidi
Da ti z nami
zareže vrat čisto gladko
zavedno z nami stopi skozi vrat
v trden odrešujoči mrak
When It Clears Up
Clearly every
Day is a new day
Clearly every
Day lays a new egg
Every day a new nest
To a new cub
The bird weaves
A new home
Every morning a new bird
Builds a new nest
With pains among
The branches
Every nest for an egg
Day and night day
And night doesn't mean
The safety of home
**
Ko se zjasni
Jasno da je vsak
dan nov dan
jasno da vsak
dan izleže novo jajce
Vsak dan novo gnezdo
novemu mladiču
nov dom
ptica spleta
Vsako jutro nova ptica
novo gnezdo med
vejami z
muko znaša
Vsako gnezdo za jajce
vedno znova vedno
znova ne pomeni
varnost doma
In Love
Beyond the brook ran the mill and
Beyond the meadow grew trees on
The girl lay the Earth and
Kissed her
The sky looked at her eyes
Her cheek caressed the wind
Leaves of grass her palms and
Kissed her
The tree stretched out its branches
The apple ate her sweet little mouth over
Juice ran her lips and
Kissed each other
Over fresh wind blew the brook
The apple tree bowed its roots
A white shadow fell
In love with
The love of my life
**
Zaljubljena
Za studencem je tekel mlin in
Za travo je raslo drevje na
Dekletu je ležala zemlja in
Jo poljubljala
Nebo je gledalo njene oči
Njeno lice je božalo veter
Bilke njene dlani in
Jo poljubljale
Drevo je stegnilo svoje veje
Jabolko je jedlo njena usteca po
Soku so tekle njene ustnice in
Se poljubljale
Čez hladen piš je zavel studenec
Jablana je sklonila svoje korenine
Bela senca se je v
Ljubo zaljubila
People Are Audacious
With what right
Do you question my
Truth
And my rights
Who are you
To dare
Doubt to dare
Doubt
You cursed
Rotten worms
Don’t you realize
That I can
Stamp you down
My God
Aren’t people
These days audacious can’t believe it
**
Ljudje so predrzni
S kakšno pravico
pa me sprašujete
za resnico
in pravico
Kdo pa ste
da si upate
dvomiti da si upate
dvomiti
Prekleti črvi
črvivi
ali se zavedate
da vas lahko
Pohodim
ti boga
ali niso danes
ljudje predrzni ni res
(R) Copyrights! Any copy, changingin whole or apart is under the law of autors rights!
©®
Ivo Frbéžar: Selected poems in english translation
(Translated by Herbert Kuhner and Feliks J. Bister ©®)
Only a Reflection
This is not a poem
it is the sound of the ocean’s waves
in the ears
and the sound of a flowing river
This is not a poem
it is the sound of a word
with no echo
and the dull sound
from the water’s depths
This is not a poem
but the sound of ringing bells
that is placed
on the heart
This is not a poem
but some kind of sound
only a reflection
on paper
Where You Can Find Me
When I forget
who I am
and where
I’m going
when I hope
listen and dream
look for my hand
offer my hand
when I blindly
stare into the night and wait
and my mad heart
wildly beats
when I daydream
and yearn
I’ll be in my house
where you can find me
My Snow-white Marble
Again
ashes and soot
cover marble
that is not white
again
my chisel carves
sacred omens
hesitates and ponders
not again
no tears shed
no ashes
no sullying of incinerated dreams
my bright white marble
a poisonous red flower
is placed on it
by an invisible hand
Extinguished In One’s Own Fire
I will be a world for myself
in which
everything changes
everything dissolves
and I will be residue
which carries itself
in the same
world
that burns
itself in the flames
and burns
like a candle
that in the end
melts in its own flames
and is extinguished
in its last cry
The Mirror
Sky well
thought wisdom
feather razor
hand sword
spider net
color illusion
earth bread
stone pride
word book
memory future
view future
sand eternity
hunger love
loyalty chain
language wound…
ah, Dieu…
I will speak more and more softly...
I will speak more and more softly
until my words are whispered
like those of sinner
in the confessional
I will whisper more and more softly
until I susurrate
like leaves
in the wind
I will susurrate more and more softly
until my voice resembles
the voice of the sand
by the sea
and only those
who linger
and listen
will hear me
Translated by Herbert Kuhner
and Feliks J. Bister
©®
Ivo Frbéžar: Crucified
Crucified
She abondoned the shores of Anatalia
Of ancient Halicarnassus, and the memories
Of the mausoleum of one of the Seven Wonders of the World
Sailed around the little island and landed on the Island of Kos
She saw the remains of the Temple of Asclepius
The Kos once adorned by marble statues
With massive crowds of the sick
On a pilgrimage to their god,
Hoping to relieve their pain
Asclepius came to them in their dreams and healed them
Healed the dead brought dead lovers back to life
Unborn children he revived and trusted them to Centaur
He broke the law so Zeus hit him with his lightning
Apollo saving him from his punishment
Was Asclepius a god or a healer
Who healed the sick with incubation in their dreams
I woke up in the mausoleum
A young and hungry woman
I shall pay for yielding to temptation
For my wildly beating heart
I know about the blood, blood, about the womb
The womb is like fertile soil
I know and the jet budding from it is poetry
I know the scarlet streaming forth again and again
Through the pores from sweet and deep throats of vaginal
Blooming miracles do happen
I no longer recognize myself I am a lake
A river luring you to plunge into me and let your breath out
I shall look for a new shore if necessary
I fall in love recklessly and juggle with
My double who believes in ghosts
And not in destiny not in love
Not in art not in the rhythm of the heart
Poor cripple unaware of her limp
And what is worst she doesn’t even bother
She is never satisfied
Doesn’t believe in dreams
I make love every night
Stupefied I cry in pure lust and so what
I know Dostoevsky said the future
Antichrist will tempt us with beauty
dream a peaceful dream my dearest creature she says to me
let us go back to the land of childhood she says to me
we’ll look like other people there
we’ll find the place that will make us happy
though my vagina and my legs bleed
step by step hug by hug
some of us women are stretched like a cross
spread open and waiting to be
touched
* prevod: Janko Lozar
(R) ©®
Ivo Frbéžar: Anti/SONNETS (from new Poetry Collection in work)
52.
I never sleep I live and dream and I dream when
I live and when I sleep thats living as well said
Fernando Pessoa we are only what we dream
And don't see what we see but only
What we are Krakar too had determined the world
He had observed from his skyscraper almost everyone
He equally hated to some extent he felt alone
In his own dreams there was not much human left
In it he become a mischievous old man that waits for
A gust of wind to tip him memories he'd like to write
But even his dreams he doesn't remember likwise titles
Have faded do not laugh at my forgetfulness
He begged converse with me so that I will remember
Who I am and that I'm not somewhere else
(Translated by: Vibor Lucijan Frbéžar)
©®
Ivo Frbéžar: SANDY INFINITY, selelcted haikues
(Haiku; Ivo Frbežar; english tr.: Lucijan Frbežar, ©®)
White snowflakes in
a wet blizzard Tears
of dead children in heaven
*
Sandy infinity in a
universe of brain Seed
of light and death
*
A golden herbarium
in a frame of obsessions Sacrament
of a schizophrenic mind
*
White graves by
white crosses marked Nights
in the power of powerlessness
*
Dusty road in
the stardust A Mysterious
door
&
Available in japan tongue:
(edited by Ban'ya NATSUISHI, editor of INTERNATIONAL HAIKU MAGAZIN ginyu
Tsuruse-Nishi, FUJIMI, SAITAMA, Japan; published in magazin no. 32)
(R) ©®
Sometimes
Sometimes I live
in night table When I wake up
I can not get out
Sometimes my eyes
are opened I dream
to see
Sometimes I can not be
identified in my eyes The lights
are behind the curtain
Sometimes I can not
be visible I am sleeeping and resting
in your eyes
TRANSLATION IN FRENCH
Ivo Frbéžar: Je dirai de plus en plus doucement...
(trad. en france: Siham Bouhlal, Paris,
Je dirai de plus en plus doucement
Je dirai de plus en plus doucement
Jusqu’à ce que mes mots soient
murmures de pécheur
Au confessionnal
Je murmurerai de plus en plus doucement
Jusqu’à susurrer
Telles les feuilles
Au vent
Je susurrerai de plus en plus doucement
Jusqu’à ce que ma voix ressemble
A la voix du sable
Au flanc de la mer
Et seuls ceux qui
S’attarderont
Et écouteront
Pourront m’entendre
Trad. Siham Bouhlal
(R) Copyright!
©®
TRANSLATIONS IN CZECH LANGUAGE
Ivo Frbéžar: Izbor poezije; prevod v češčino Lubor Kasal
(objv. v Pobocza, kwartalnik 3-4/2009, PL)
Do věčného bdění
Uklidnit uklidit se
utonout
do věčnosti
odprýsknout
shloučit sloučit se
stlouci se máselně
do mlžnosti
se rozlít
roztroubit roztrousit se
rozpopelit se
do vřavosti světa
mizet
vytavit vyplavit se
vykapat se
do večerních modliteb
do věčného bdění
Miluj mě
Démonická dcero
vypij mě svými chamtivými rty
miluj mě ve své zlobné vášni
bij mě svým bičem
démonická dcero
zhoupni se do dalekých kouzelných snů
zalez do uší
ponoř se do očí
démonická dcero
odveď mě do světla a do tmy
v lesk a bídu
hřích a víru
démonická dcero
vládni mé duši
způsobuj bolest
miluj mě ať zapomenu že jsem živ
Když zůstane v blátě
Když pluje loď
když hustou tmou
kolem zlatých gondol
v zelené záři
když dlouhé stíny
když za svitu svic
něžné písně
vzduchem přikloužou
když do severní hvězdy
měkké nebe
když země uhoupá
zavine
avšak když zůstane v blátě
když šedivina
hrouda tmy
i slova zalije
Bílé tkaní
Měkkým tkaním
jak z jíní vynímaným
bílý ubrus
obroubený
měkkým tkaním
bílý dech
po bílém útku
utíkaným
do sametových snů
bílý závoj
do knihy vzpomínek
zavinutý
vyšitý
zamrzlý
bílým ubrusem
zasněžený
Běl
Lehounce nalétává
lehounce se spouští
bílý nános
do tichého ticha
nalétává pokryje
kraj nese
v slavnostnost ztichlou
hlasy lisuje
jen se syp prázdnoto
nejsoucí běli
podél černých křížů
a zelenohnědých polí
až všechno bude zasuto
bude tak jako kdyby
tam nikdy nic
černého něčnělo
Zrána odešli
Zrána odešli
do hlíny
sít
odešli
po ránu
hranu
odešli
zvonit
zrána
odnesli
do hlíny
hlínu
rána
rána
rána
rána
Ke křižovatce
Od města k městu
od samoty
k samotě
nazí
klapot kopyt
dětský výskot
pláč dětí
a za slzou smích
a stále znova
od začátku
až ke křižovatce
a ke strachu
od tužeb
od snů
až do konce bez hlavy
zakrvácení
Vzdávám se
Zastavím se když mě zasype
vpíjím vteřiny
vášnivé vůně vonící vláhy
potím v sobě pole poorané
vzdávám se
síle vášním
východnímu větru vteřiny zapomenutí
kvílím jak ve mně kvete
slinu slunci vracím
bohatství barev lovím
božský džbán piju
potím svou plnou číši
objetí země
žíznivým prsům
se vzhůru přepouštím
kvílím jak ve mně klíčí
Translation into Slovak language
Ivo Frbéžar: Anti/SONETI (Prevod v slovaščino: Romana Maruskova)
·
75.
Brána je vždy otvorená chlieb života je napísané
Na matkinej modlitebnej knižke transplantácia
Srdca je zaujímavá téma ťažko ju je zasrať
So sentimentálnym a svetobôľom iba ak sa
Nestaneš básnikom keď ti vymenia srdce a
Po rakovine keď cudzí orgán sa stane tvojím
Nové ja zatiaľ môžeš byť sám sebe cudzincom
Zajatec môžeš napísať sonet neslobody alebo
Zbierku poviedok tvojho života
Nehráš už jazz juž neimprovizuješ srdce
Si zaželá že si začneš písať denník biografiu
Zaželá si aby si konečne urobil niečo zo seba
A ty na stole necháš otvorenú knihu a fľašu
Vína a počkáš že prestanú fungovať chlopne
50.
Boli dni keď som si chcel kúpiť Rimbaudov
Patent povedal Simon čudák musel byť
Myslím že by nechcel predávať patenty dedo
Vždy hovoril čo ostane keď sliepke vytrhneš perie
Milan Jesih napísal že hrýzol ceruzku
Celý milý deň sa nútil do jedného jediného riadku
Akoby z neba lákal vtáka a nič len spánok
Mu neznáme verše z úzadia privolal
A vznikol sonet báseň o ničom najvyššia
Báseň dvere sa vždy otvárajú a zatvárajú naj -
rýchlejšie zapíše vietor ľudia tak nemajú čas aby
Premýšľali o farbách a písmenách každého novo-
rodenca podrobne prezrú a očkujú tak že sa
Stane necitlivým na bolesť a pôžitok pekné
TRANSLATION IN POLISH
Ivo Frbéžar: Izbor poezije, prevod v poljščino: Maria Kamińska
(objv.: v POBOCZA, kwartalnik, 3-4/2009k, PL)
Więcej światła
Biegli jeden obok drugiego
dzień i noc
wieszali buntowników którzy
schodzili z drogi zbyt wolno
Łapali każdego kto
zerkał nieostrożnie
przez okno lub
zostawiał otwarte drzwi
Ich kręcące się koło
przewiercało nogi głowy
łamało palce i podcinało gardła
wszystkim którzy mieli zbyt długie
Rozsypywali budowle
zasypywali studnie i
kamienowali wszystkich którzy zaprzeczali
ich prawdziwej ciemności i światłu
Poprzez przejścia nie można
Poprzez przejścia nie można
poprzez poprzez szczeliny
poprzez poprzez
poprzez przejścia nie można
Szczeliny dziury są przepojone
nasycone krwią otwory te
zatkane zatkane
na wskroś na wskroś
Poprzez przejścia nie można
poprzez myśli otwory
z powrotem naciskają wspomnienia
poprzez przejścia nie można
Nie tu i nie tam
przenikają tylko poprzez oczy
poprzez mieniące się noce
tylko poprzez przejścia nie można
Odejdź z nami
Z nami w zupełny mrok odejdź
w zupełny mrok
przebijać głową mur
głową mur
Poderżnąć sobie gardło
z nami gardło
zapragniesz sobie otworzyć
z nami w zupełny mrok odejdź
Spać w zupełnym mroku
pod gilotyną gardło
obejrzyj się w zupełny
mrok w mrok odejdź
Z nami ci
natnie gardło zupełnie delikatnie
świadomie z nami zstąp przez gardło
w zupełny zbawienny mrok
Kiedy się klaruje
Wyklarowało się że każdy
dzień jest nowym dniem
wyklarowało się że każdy
dzień znosi nowe jajko
Każdy dzień nowe gniazdo
nowemu młodzikowi
nowy dom
ptak plecie
Każdego ranka nowy ptak
nowe gniazdo pomiędzy
gałęziami w
bólu buduje
Każde gniazdo dla jajek
stale wciąż stale
wciąż nie oznacza
bezpieczeństwa domu
Zakochana
Ponad strumykiem pracował młyn
Ponad trawą rosły drzewa na
Dziewczęciu leżała ziemia i
Całowała ją
Niebo patrzyło jej w oczy
Jej policzki głaskały wiatr
Źdźbła trawy jej dłonie i
Całowały ją
Drzewo wyciągnęło swoje gałęzie
Jabłko jadło jej usta po
Soku ciekły jej wargi i
Całowały się
Przez zimny wiatr zawiał strumień
Jabłoń skłoniła swoje korzenie
Biały cień w
Kochanej zakochał się
Ludzie są zuchwali
Jakim prawem
kwestionujecie
moją prawdę
i prawa
Za kogo się uważacie
że macie śmiałość
wątpić że macie śmiałość
wątpić
Przeklęte robaki
robaczywe
nie zdajecie sobie sprawy
że mogę was
rozdeptać
Boże, kurwa no!
czyż ludzie
dziś nie są zuchwali
Będę mówił coraz ciszej
Prevod: Klemen Pisk
Będę mówił coraz ciszej
dopóki nie będę szeptał tak cicho
jak grzesznik
w konfesjonale
będę szeptał coraz ciszej
dopóki nie będę szeleścił tak cicho
jak szeleszczą liście
na wietrze
będę szeleścił coraz ciszej
dopóki mój głos nie będzie
jak głos piasku
na nadmorskiej wydmie
i będą słyszeć
tylko ci
którzy czekają
i słuchają.
V poljščino prevedel Klemen Pisk
TRANSLATION IN MACEDONIAN LANGUAGE
PREPEV NA MAKEDONSKI
(latinica)
Ivo Frbežar
VAGINALNI MANEVRI
(ili Vospituvanje na čovečkiot rod ili
Aritmija na hipofizata)
Makedonski prevod: Bistrica Mirkulovska
(latinica)
Aritmija na srceto Izmisleci
Garantiram deka ne sum
luda. Se gledam ostro i
detalno. Nej´kam da umram
od glad. Grčevi vo želudnikot, veruvam
nema da me ubijat. Invalid sum ve´ke od
mladi godini. Napati posakuvam da sum i
slepa. Nekoi se
ubedeni deka postojat migovi
na ludilo, isto kako što postojat
migovi na radost.
Ne, navistina ne sum
luda. Ti garantiram
deka znam što rabotam.
Sakam nešto da ti rečam. Sakam.
Ne znam kako da ti
rečam. Ne e ednostavno, Kako
da ti rečam
ednostavno? Sakam da ti rečam ona što
ne ti go rekov do sega? Ne znam kako da
počnam. Sakam da znaeš. Deka, na primer,
postojano
lažeš. Nemav smelost da ti ja kažam
vistinata. Izmisluvav
skazni, prikazni, zboruvam nebare seto
i vistinito. Mislev, na lugjeto ednostavno
možem da im rečeš ona što e vistinito ako
taka misliš. I potoa, migovno – se
e gotovo. Jazikot
mami. Ima zborovi, što gi
ispuštaš, zašto se plašiš deka izleguvaat
od tebe. Ve´ke ne znaeš što e tvoe a
što ne e.
Siluvanje
Tuka, tokmu
tuka me ničkosaa i
me razdevičija i
me izberbatija
so krv. Mi reče deka stanav
žena. Životot
so solzi isteče od moite
oči. I moite soništa
umrea. Me rastergnaa.
Pa i bogovite, tie vragovi,
bea na nivna
strana. Životot
se ispolni,
velat. Životot e naslada,
velat. I mesoto e slasto,
velat. I onie, koito ja ližat
krvta. Koga životot ti e
okrvaven.
Odamna
Me prašaa, mi reče, dali se ušte go sakav
tatko mi, otkako me siluvaše i potoa so
godini me zloupotrebuvaše.
Sekao go sakav, mi reče, pa so nego
go doževeav prviot orgazam.
Tragi
A pak vetrot
ce taka
nastojčivo
duva i gi briše
tragite od moite sptapala vo
pesokta.
Kosmos - V -
A loznicata raste I ragja I
opiva Mrtvite ljubovnici gi
ostava na zaboravot I na mrtvite soništa
što treperat vo prvičniot kosmički grč
A loznicata raste I ragja I
se obviva Mrtvite izbranici
gi ostava na voskresot I božestveni košmari
što treperat vo zanesen grešen bolskot
A čašite se polnat i sunat Penlivoto
vino e otrov Sonlivite prognanici gi
ostava vo osama Na čudni granici Što se
skrieni vo sudbinski bezglasni vrisoci
Pišano e I ragja I opiva
Kopnežot na potomcite nadežlivi
gi iskoristuva I niz sudbinski košmari što
ce predavaat so sladostrasni paganski molitvi
na izrečenite zborovi
i zakožurčeno neizrečeni
Volčica
Vo mene se krie volčica
Moite zabi se ostri noževi
Jazikot crvena krv što topla je ližam
Vo mene e i lisica
Duškam i baram zaspani niz vetrot i zatišjeto
Jazikot crvena krv što topla ja ližam
Vo mene zmija zaspana
Moite otrovni zabi se kao igli
Moeto kasnuvanje e smrt
Vo mene spie devica
Tvojata smrt e
moeto razlistuvanje
Meduza
Samo reče: Nego go čekam, ama imeto ne mu go znam …
RabindranatTagore
Mil moj,
vranec si,
mil moj, golem crn krilest vranec si so gnevni
kopita. Gnevno raskopuvaš zemja, se murtiš
i nervozno za razmavtuvaš
glavata. Tvojata crna griva e razveana vo
vetrot. Tvoite nozdri, ja duškaat mojata
dolna obleka. 'Ržat tvoite
nozdri. Ja čekat polnata
mesečina. ´Ke te osedlam. Da jazdime;
na polna mesečina ´ke jazdime otade
horizontot. ´Ke sletame na bregot na
našata reka. ´Ke te
iskapam. ´Ke stanam tvoja
nevesta. Crna
nevesta.
Infekcija na hipofizata
- Patuvanje, IV -
jas ne očekuvam ništo zašto vo tišinata što me obzema
ne slušam nitu zbor taka e kako togaš koga sneži
mrtva tišina - možeš da slušaš snegulki samo taka
ako zadržiš zdiv i vnimatelno se zaslušaš vo tišinata
možebi ´ke fatiš lesen nežen zvuk što go slušaš zato
što si go zamisluvaš kako dišenje zaslušuvam i
odednaš se se gubi belinata nečeznuva niz
odaite neboto e modro škripi mojot čekor vo
utroto glavite nautro ušte se pridušeni samo pticite
tišinata ja kinat samo pticite rano nautro ludo
razvreveno navestuvaat deka osamnalo i deka se
raduvaat možebi se smeat da sigurno se smeat
taka žizneradosno vo parovi preletuvat nad
zeleniloto dali čekoren niz zasneženata
livada propa´gav vo raskašavenata zemja
sonceto odvad se probivaše niz siviloto
nivite stanale belokafeavi odev dolgo
zanesena vo razgovor sama so sebe spokojot
na zemjata me naluti ne se sovpa´gaše so moite
razmisli fativ da rikam vikam vo maglivo utro i
zamagleni prevezi vikav a potoa počnav
da psujam i poleka niz poleto sepak započna
da odeknuva mi se pristori deka mi odgovara
zošto psujem bog ne te saka ako nikoj ne te sluša
ženo se zadumav i stivnav zanemena kako
kamen kako zemja se svrtev i si zaminav po
istiot pat od kade što dojdov …
Vo me´gjuvreme
Stanavme starci,
starci. Go lovime
zajdisonceto
Gospodarka
Vjavni me i stani
rob. ´Ke ti dadam
ime. Tvoeto talkanje
završi. ´Ke ti dadam
ime. Stanuvam tvoja učitelka,
mačitelka i
učenička. ´Ke ti dadam
se. Stopli se pokraj mojot
kamni. ´Ke ti dadam
se. Ogledaj se vo moeto
ogledalo. Dojdi i ostani
tuka. Diši go mojot
zdiv. So kolecot zadlabi vo mojata
dlabočina. Vo tebe da si ja iscedam
krvta. Zafati ja vo grstovi i ostavi ja
mislata za beganje. Vikaj, šepoti,
molči. Seedno mi e. Ne gi
slušaj skaznite za nesre´kna
ljubov. Zaspij. Ne se plaši da ne ti go
presečam grklenot,
ti – mojot rob. ´Ke ti dadam
ime. Za da znaeš koj si. Bidi sre´ken,
ej, ti moj
robu! Deneska jas cum
gospodar.
Иво Фрбéжар
ЌЕ ЗБОРУВАМ СЕ ПОТИВКО
(МОЛИТВА ЗА РОДОТ)
Cip – каталогизација во публикација
Hародна ин универзитетска библиотека „Св. Климент охридски“,
Скопје
821.15'06
821.15'06-1.09 Иво, Ф.
Избор и препев: Бистрица Миркуловска, Александар Поповски, Ристо Ѓ. Јачев
Скопје : Алфа 94, 2001. – 76 стр. – (Литературни светови. Македонски писател)
Кон поезијата на Иво Фрбежар / Ристо Г. Јачев: стр.67-72
I.
БУНИШТЕ НА ИСТОРИЈАТА
ПАТНИК
Патник без ноќевалиште
сам со себе
низ непроодни карпи
низ тесни процепи
Низ тесни врвици
во нови светови
низ теснии премини
од соба до соба
со коси кадрави
свеќи гасне
и безмилосно корне
и осамено талка
патник без ноќевалиште
дење и ноќе
од куќа до куќа
од гроб до гроб врати отвора.
(препев: Бистрица Миркуловска)
БУНИШТЕ НА ИСТОРИЈАТА
Не знам по кој пат
му се предавам на споменот
наново на споменот таму
кај што вечната светлина гори
гори гори
во срцето кај што гори копнежот
таму
кај што вечната светлина гори
врз дланкава ли е
врз дланкава бунарот на кпнежот
в којшто
вечната светлина гори
во изворот
во изворот е кладена
во вечноста
во вечноста сè повеќе бледнее.
(препев: Бистрица Миркуловска)
ПОВЕЌЕ СВЕТЛИНА
Паралелно трчат
ноќта и денот
и ги бесат непокорните
кои не им се иставаат доволно брзо
Го зграпчуваат секој што
невнимателно ќе погледне
низ прозорецот
низ оставената врата отворена
Тркалото нивно што се врти
дроби нозе и глави
крши прсти и вратови
на сите сто им се предолги
Уриваат згради
затрупуваат бунари
го каменуваат секој што не ја признава
нивната вистинска темнина и светлина.
(препев: Бистрица Миркуловска)
ОЗБОРУВАЊЕ
Сал злобни јазици
озборуваат
и ја кријат
војата на својот јазик
Јазици веќе
не смеат да бидат црвени
оти јазиците кои не
озборуваат немаат
Вистинска боја
и поради тоа што постои ипасност
да го зајадат својот народ
својот озборувачки јазик
Па, сепак, јазиците се зајадливи озборувачи
кои тешко се контролираат
јазиците
имаат врска со јазикот ...
(препев: Бистрица Миркуловска)
САМО ОДБЛОСОЦИ
Ова не е песна
ова е шум на морето
и шум на реката
што тече
Ова не е песна
ова е шум на зборови
без ехо и зарипнат шум
подводен
Ова не е песна
ова е шум на камбани
што легнуваат
во срцето
Ова не е песна
туку само некаков шум
и одблесок
врз хартијава.
(препев: Бистрица Миркловска)
ТОГАШ ПОБАРАЈ МЕ
Кога заборавам
кој сум
и каде
одам
Кога се надевам
наслушнувам и сонувам
кога рака барам
и рака подавам
и кога упорно гледам
во ноќта и чекам
и кога моето лудо срце
лудо бабори
И кога копнеам
и те посакувам
јас сум во мојот дом
побарај ме!
(препев: Бистрица Миркуловска)
ЉУБИ МЕ
Демонско ќерко
испиј ме со грабливи усни
љуби ме со злокобна страст
истепај ме со твојот камшик
Демонска ќерко
занишај се во далечни волшебни сништа
легни во слухот
нурни се во видот
Демонско ќерко
и мини низ светлина и темнина
низ сјај и беда
грев и верба
Демонска ќерко
господари со мајава душа
изудирај ме до болка
и љуби ме да заборавам дека сум жив.
СТАРИНСКА ПЕСНА
Ќе цвета
пламното поле
ке јавнат јавачи
низ полето
Ќе се слушаат
небесни фанфари
и жените
ќе ткаат молкум
Старците
ќе се сеќаваат
а девојките
ќе пеат
Мајките
ќе се молат
како во некоја
старинска песна.
(препев: Бистрица Миркуловска)
(НЕ)ВЕРНОСТ
Крст и пушка
пес и јаже
ѕвезда и пат
љубов и невеста
Стапица и кафез
ревизор и и телевизор
дом за стари и
манастир и олтар
Часовник и време
книга и коњ
џелат и војник
полицаец и власт и
Бог
пес и вазна
синџир и пранги
гроб и урна.
(препев: Бистрица Миркуловска)
ДА СЕ НУРНАМ
Остави ме
да се нурнам
длабоко
да животот дамнешен
Да заграбам
цврсто
ко даб
во почвата
да из'ртам
ко длабоко
семе
во земјата
да се вкоренам
длабоко
во
срцето ...
(препев: Бистрица Миркуловска)
*** 49
Ќе зборувам се потивко
со најтивок шепот
небаре ко грешник
на исповед
Ќе шепотам потивко
ко тивко шумоленње
на лисјето
во ветрот
Ќе шумолам сè потивко
дури гласот на ми стане
како сун на пескота
на морскиот брег
А ќе ме чујат
само тие
кои чекат
и слушаат.
(препев: Бистрица Миркуловска)
УПАТИ СЕ СО НАС
Бо длабок мрак со нас упати се
во длабок мрак упати се
ли со глава удри в ѕид
удри во ѕид
На себе сам пресечи си врат
пресечи си врат
ал'со нас отвори си пат
ал'упати се в длабо мрак
ако спиеш в длабок мрак
зад врата зад која стоји секира
кон нас заврти се
и в длабок мрак упати се
Ти ако навистина си со нас
веќе имаш пресечен врат
свесно веќе имаш влезено
во длабок засирен мрак.
(препев: Ристо Ѓ. Јачев)
КАЧУВАНЈЕ
Катадневно остаbам на скалите
по некој предмет
кој ми е отповеќе
и веќе не ми треба
Во секоија стапалка катадневно
останува по некое ново снопче
во кое ги имам свиено
старините без никаков ред
Полесен сум и не се мачам кога
се качувам угоре
по мазните камчиња
по плочите на соништата
Угоре со испружени раце
мавтам и од последното стапало
ќе летнам, ќе летнам
кон ѕвездите, кои вечноста.
(препев: Ристо Ѓ. Јачев)
КОГА ЌЕ СЕ РАЗВЕДРИ
Многу јасно е дека
секој ден е нов ден
јасно е дека секој ден
носи ново јајценце
Секој ден во новото гнездо
нова птица
нов дом
за нова птица плете
Секое утро нова прица
ново гнездо
меѓу фиданките
со мака создава
Секое гнездо за јајценцето
секогаш повторно изградениот
нов дом не значи
и сигурен дом.
(препев. Ристо Ѓ. Јачев)
ЛУЃЕТО СЕ БЕЗОБРАЗНИ
А со кое право
ме прашувате
за вистината
и за правдината?
Па кој сте вие
што си допуштате
да се сомневате, кој сте вие
што се осудувате да ме сомничите?
Проклети црви
црвјосани
дали сте свесни
дека можам
да ве згазам
да му ебам мајката!
Па зарем не се лоши
луѓево денес!?
(препев: Ристо Ѓ. Јачев)
ГЛУВОНЕМИ
Крастави кривозаби
подгрбени скаменети
претепани прецечени
за глава скранеи
оковани задушени
угнетени подјармени
окрвавени сопнати
опијанети
увиени
искастрени искубани
беноги безраки
бессемени
јалови исзамени
со јазици одрежани
ослепени
глувонеми ...
(препев: Ристо Ѓ. Јачев)
НАСТАПИ ТЕМНИНАТА
Темнината веќе
настапи
денес од изутрина
таа веќе доага
Иако е темно
и сè плива
плива
плива
Настапи темнината
кога ти гледаш
и кога ништо не гледаш
и кога сепак гледаш
Се случува свесна Убавина
Кога дури и
каменот
верност ветува.
(препев: Ристо Ѓ. Јачев)
II. ХАИКУ
БОБИНКИ ОД СМРЕКА
Облаци во
јаснината Зборови во
молкот
*
Очи без плач во
лицето начноста Трепење
без утеха
*
Снежи Тивко
умирање Многумина
поминуваат и одминуваат
*
Правлив пат во
ѕвездена прашина Таинствена
врата
*
Бели гробови со
бели крстови означени Ноќите
во моќта на немокта
(препев: Бистрица Миркуловска)
III. НОВИ ПЕСНИ
ДАТУМИ
Многу е значајно
кој ден е денес.
Не сум како што треба
зашто постојано заборавам.
Кога бев малечок
од тоа имав многу проблеми.
Денес е нешто подобро,
има календари кои ме потсетуваат.
Поради тоа мислам
дека многу значајно е
да се знае за датумите
и калндарите.
И покрај знаењето на календарите
Многу сум нервозен
поради тоа што не можам да го најдам
тоа што го сакам во нив.
И покрај тоа што многупати заборавен барам
во затуреното
и сакам докрај
да го врежам датумот,
имам постојани проблеми.
Тоа е особено лошо лза значајните датуми.
(препев: Александар Поповски)
ДА СЕ САКА
И што,
како поет
ако речам
Господ не те сака;
дали сериозно ќе го сфатиш тоа,
и ако речам
ѓавол да те земе,
па сакај ја,
зарем мислиш
дека сум несериозен –
дека моиве очи се слепи,
дека не гледам како што треба и
дека будалеам?
Благословените не паѓаат од небото,
знаеш, како божја мана –
не затворај капаци ,
не лзатворај врати
сам пред себе.
Сакај се!
Наточи си чаша право од изворот.
Право од срцето –
и не затворај ја вратата,
не затворај си го срцето.
Не плаши се,
Господ не те сака,
не те сака ...
(пепев: Александар Поповски)
СЛИКА 1.
Лице, свртено кои себе, се гледа
себе си, свртено кон ехото,
кон пукнатината длабоко во пространството.
Предизвик на празнината во телото
и во мозоћните вибрации.
На тишината не може да й се отвори
и покрај рамнината и нискиот хоризонт.
Колената се тресат во раната во дробоовите.
Раната пцуе во неберни уши.
Печатницата се бранува во злослутна тишина.
Брановите се минатото на крстосниците.
Минатото се бранува, удар во насипите
на денешниот ден. На неодгледани
забиени колци сонцето осветлува слика.
Слика на истрајно сидро.
Гребенот на народниот раб растегнува рез
Во средиштето на Карантанија.
Ничија земја, тела, аздробени во крв.
Пророчки спокојна, распукана во огледало.
Пустина – отвор светлина,
празна статуетка,
лице, внесено во себе,
лице, свртено кон себе, гледа ...
СЛИКА 2.
Сонце зад пределот
пределот зад очи
Ленено платно со леб
Егзорцизам. Леб со земја,
да, Земја со срце
и срце со мамуза
Мамуза со коњаник
Коњаник на коњ
Ој, рамно, ој, рамно
е некогашниото море
Сонце над пределот
(препев: Алерксандар Поповски)
ИСТИОТ ВЕЌЕ НЕ СУМ
Не отсјајува веќе
светлината, што ја држам
в раце, ниту одекнува
спасот, што го носам
во своите страсти.
Истиот веќе не сум.
Истиот веќе не сум,
очите ми се исушија
минувачи што се враќате
од своите заминувања.
Светлината веќе не дава
Оган со која го полневм
мојот дом,
каде што го греев
моево тело.
Истиот веќе не сум.
Истиот веќе не сум
се претворам во нешто друго.
Создадов своја тишина
во својата црква.
Спијам на два краја.
Живееме заедно.
Се преслекувам.
Го закопав свој глас
во расчекорот на својата
земја.
(препев: Александар Поповски)
КЊИГА НА ТРАГИТЕ
2.
Двајцата ние не се лепиме.
Заминмувавме.
Да се стапне во мек песок
значи да си затворен в школка,
да си затворен в совест,
в мрачен кожурец.
Седиме на плажа. Брановите удираат.
Дојди и љуби ме тивко. Милувај ме.
Дојди и прегрни ме. Дојди!
Те љубам.
Те милувам. Те сакам.
Сè е толку јасно.
Ти стојиш неподвижна. Стаписано чекам.
Стој! Не диши гласно.
Чекај! Не трепери!
Завиј ме во твоето тело.
Растегни ме. Милувај ме.
Распни ме сакана во оваа минута,
Секунда, Секунди. Секунди ...
Во ова делче од времето
на нишкање д трепети,
ти студен, ти прекрасен акорду,
ти најубава мелодијо.
Ти ли си таа? Не, не знам дали си ти?
Не те познавам.
Тревата е мека и зелена.
Песокот е ситен и засипува.
Да појдеме и да испиеме чаша дожд.
Да појдене и да испиеме чаша изворска.м,
Покрај изворот? Ах, веќе ништзо не ни успева.
Затоа нејзините зборови годат.
Две лица. Напнати.
Напнати. Две усни, напнати во бакнеж.
Дотрчај сакана по светлосната патека.
Сакам да се држиме за раце.
Не се осмелуваме да дишеме,
Да не исчезнеме зацекогаш.
раката веке те прегрнала. Прстиве
мои веќе ти се в коса. Вее ветрот.
Прсите со во зборот.
Ветрот завива в школка
И удира.
Многу сакам да трчам, да се смеам,
да се препелкам во ветрот
со високо кренати раце,
и свилен шал во него.
Со боси нозе сакам
да трчам со боси нозе.
Полека кога ти се приближуваш
исплашена и кога околу мене
се превиктуваш.
Кога со стзегнати раце срце ми стегнуваш
и кога в круг вртиш
незаумно
со детска насмевка
со наперчено носе ме држиш
поцврсто од сонце и свежина,
поцврсто од ден, ветер и ведрина.
Доаѓа ветрот
и ти во нго раскрилена
со очи затворени кои ништо не виделе.
Тука до мене гувиш свест
И сè исчезнува в далечина
Ко никогаш да не сме биле,
Иако знам: еден ден ќе бидеме
Ново утро. Иако тоа утро е токму
овој ден, ова утро
во кое светлината влегува низ прозорецот,
а времето со нанос од песок
нè овековечува.
(препев: Ристо Ѓ. Јачев)
IV. КОЗМОС
1.
Пред целосниот предизвик во тебе
светот неопстојува
Иван Рогић Нехајев
Црна лдупка во среденоста
Небесна светлина во црната дупка
Црна светлина во небесно синило
Небесни лазур во плунката
Распуканата опна на мозочни виграции
внатрешност на длабочини раздробени
расеани прометејски огнови
вкопани в темели на пукнатини
Звук на мутации на прапочетокот
внатрешност на огнени темели внатрешност
на насадени души друитски круг
внатрешност на вртеж на свездени нагли
Мислата мутација на душата
внатрешност на ѕвездени судири
усвитени окови кои секогаш одново рапукуваат
како отровни стрелчки кои летаат низ времето
И потоа беше тој бескрај
И потоа дури зборот месо стана
2.
Вечните птици пеат секогаш
исто Б длабочини стојат нежни
Кожурци Низ бранувања пулсираат како
Трепери Сенки леткаат низ темнината
Бо вечноста изводите полнат
Езера Б длабини мижуркаат зажарени
искри Големи дланки смируваат неуки
бранови Сеништата спијат
во привидноста Далеку се истражувачите
на длабоћини Оддалечени од усти расприкажани
сказни Оддалечени од сказна за зачеток на неговиот
оган Споменот уште не ги разбудил
своите прогонувачи Стрелушат
по вражење Како дишат изворите
на паѓањето Како мирисаат зачетоците
на смртта Споменот уште не се
разбудил Сништата спијат
И потоа беа тие гласови
Потоа мајката роди песна
3.
Вечерва се урива центарот Ѕвере
во црно со знатна спојка се закопчува раб
Црна приказна кружи Стварноста
е како бескрајност на отсјајот
Времето е скриено во спокојот Играта
е присутна во ништото
Видливоста не е трага на исполнетост Светлоста
е како бескрај во распаѓањето
Тајната на релевантноста Убавината
во кругот остава траги
Патувањето овосможувафотоси Сликите
Се како очна жед во празна крчма
Битките се бијат в тишина Боговите
ги оставаат своите тврдини
Жените отворено чекаат Рацете
треперат како трепетлики во јужен ветер
И благословените војни продолжуваат
И битките
И снамињата виорат
4.
На храбрите во нивните подвизи им
нема помош Јаваат коњи врани
Величенствено јаваат облаци и
Пловат Окупираат ѕвезди и плачој
на жени Трагите на љубовта се губат во
ноќите Блескотни слапови ослепуваат и слепи
Страстите умираат меѓу смеата и
плачот Крвта шиба од раните
жили Господ гледа и забележува
привиди Слепото око надгледува решенија
Боси апостоли рамнодушни и во своето
Прогонство Божиците во храмови оплодуваат
Туѓинци Свештенички на љубовта забораваат на
месото Растреперени кобили фркаат со ноздри
пената се меша со студен ветер и
пот Родени се за раѓање
на храбри воини и
нехрабри поети
Прав во божјите очи
5.
Пенушка а расте И раѓа И
опива Мртви љубовници
остава на минливоста И мртви сништа Кои се тресат
во првотен вселнски час
Пенушка а расте И оплоидува И
одвива мртви избраници
остава за воскерс И божји блудници Кои треперат
во омаен гршен блесок
Чаши се полнат И ѕвечкаат Пената
труе Заспани прогонети
остава на осамата И луди граници Кои се кријат
во судбинска безимен вресок
Се лчзапишува И се паѓа И
опива Зажеднети потомци
користи во надеж И судбински заблуди Кои се подаваат
во своите пагански молитви на сладострастието
на изречените зборови и
на неизречените кожурци
6.
Бескрајноста е рана.
Иако боговите се бескрајни
Тие се логи рана.
Иван Рогић Нехајев
Роси во времено Роси во безвремето
на иднината Не сонувам Не бдеам
во времето кое не може да се одреди
се поместувам во никаде
Шуми во времето Шуми во невремето
и омајаноста Не спијам Не бележам
во шумењето кое не може да се осети
се губам во орканот
Омајува во времето Омајува во невремедто
на спознанијата Не чувствувам и Не знам
Во мирисите кои тешко се распознаваат
се растопувам во бездна
Се шири времено Се шири просторот
на бесчувствени пространства Апсолутна татковина
Не знам На рабовите на магнетните
сили стрепнувам најчесто презир
Има говори уште помнат луѓето
Нивните божици уште им лежат на гради
Мајките уште ги дојат
Кому дете свое оставила
7.
Одамна се подготвувам Ти велам
Збогум Гласови што наговараат одѕвонуваат
во свеста Се враќаат тивки звуци Од
првата поезија на бескрајот Викаат по
Итака Кога ке тргнеш на патување полно со
авантури полн уплав во просторот
исполнет нејасни сенки во светот
на боговите ќе бидеш
следен Боговите всушност гледаат и бележат
Слепо око низ цепнатина го мери неизбежното
Кого треба да запре Кого
да одврзе Од каде и каде Од вистина во
привид Грч Дупка меѓу пророштво и вулканска
магма Патување во марката
Патувањето е долго Далеку е Итака Секогаш е
во мислите последниот прстен
Надежите лзатскриваат поглед
Надежите им таат поглед дури и на боговите
Кој каде ќе запре
Татко внимавај на мојата постела
бубалки на мојот кужурец
Илова Гора, пролет 2000
(препев: Александар Поповски)
V. КОЈ МЕ ВИКА?
(Три ккуси поеми)
МОРИ
Кога се родило момчето Судбината ги фрлила коцките;
Ќе бидеш силен и смел и кога првпат ќе го слушнем
Аборотсрека – ќе посакаш за сиот свет да ја придобиеш, ама на една личност ќе заборавиш и
среќен не ќе бидеш никогаш.
Иво Андрић „ЕХ ПОПНТО“
3.
2 мај
Мори повторно ја виде. Таа седеше во кафето
и пиеше чај. Тој скришум седна
и започна да ја набљудува.
Таа беше тенка, кревка со сериозно лице.
Тој така седеше речиси еден час.
7 мај
Мори претпладнево беше на инзересно предавање за
метафората.
По предавањето отиде на фрилџан топло млеко.
Сакаше да се напие топло млеко
но, касна и од свежото, мирисно печиво.
Истата вечер посака со пријателите
Да појде на концерт.
9 мај
Пријателите го поканија на литературна вечер.
Умре Витомил Зупан.
Мори прочита дел од својата кратка проза
Која се вклопи во атмосфгерата создадена
со смрта на писателот. Неговата проза
небаре намерно беше напишана за оваа пригода.
Еден Моров пријател беше длабоко трогнат
од неговиот настап, а еден познат уредник
му го побара ракописот за да го објави.
По ова сите си заминаа по своите паришта.
11 мај
Мори й напиша писмо на својата мајка.
Добро се чуствувам.
Имам доволно лза јадење.
Имам многу пријатели и пријателки.
Имаат желба да дојдат и да нè посетат.
Имам ветво палто.
Имам ...
Но, те молам, ти не грижи се.
13 мај
Мори со љувената појде на вечера.
Си поминаа убаво. Јадеа
Хоргош - палачинки и пиеја жолт мускат.
Шефот на салата се топеше од љубезност.
Во празниот ресторан, само за нив,
триото свиреше чудесни композиции.
На масата им гореше свеќа.
Беше навистаина романтично. Цела вечер
Ја држеше за рака.
Не издржаа да дојдат до постелата.
До еден плет, на брегот на реката
му се пикна под долгото палто.
Беше, топла, жешка.
Топла, жешка, комплетна женка.
-
Можеби ќе го сожалуваш светот
и ќе ја совладаш спствената тага, и светот,
и така, како победител на сето ќе умпреш со насмевка,
зашто за сè имаш разбирање и сè проистуваш,
ама среќен – среќен не ќе бидеш никогаш.
(препев: Бистрица Миркуловска)
TAA
1.
Бранување од лесен ветер.
Нишање.
Со поглед да го прегрнеш ова парче земја,
ја чуствуваш.
Во срцето.
Го чуствуваш тоа бранување, ветрот.
Сребрените коси й го галат образот. Откај
заветната стран. А погледот и го гали она бранување.
Стои спред житото и со дланка го гали
стежнатото класје. Погледот й се лизнува
таму накај Свети Вид. Набргу ќе свони пладне.
Во воздухот трепели пладневна жега.
Зарем ништо не чувствува?
Сепак.
Топлината на земјата, миризбата на житото.
Лесното ветре му ја олеснува болката
на крстот. Благодарен му е.
Никој нема в близина.
2.
Жегата не стивнува.
Станува задушно. Опасно.
Ниту птица не се гледа. Некаде
И тие се подзатскриле.
Птиците. Сè подзаткриле. Избегале
со ветрот што полека замира.
3.
Во старата клучалка чкрипнува клучот.
Голем, изабен.
Таа низ мракот зачекорува кон бурето.
Кон она од десната страна. Се наведна
и поткладе шише под челот.
Тивко запеа, чепот. Секогаш
тивко пее овој нејзин чеп. А потоа
зажуборка рубин – црвено вино
полнејќи го шишето. Крај застакленото
прозорче го поднамести велигденскиот крст
сплетен од маслинови фиданки
веќе исушени и пожолтени.
Па, сепак, со лјубов и грижа.
Тивко ја заклјучи вратата,
полека качувајќи се угоре
мина поикрај шимшимирот.
4
Онаа нејзина податна земја!
Да е машко би ја чуваствувала
небаре како жена.
И врвот на класјето
е податен за гледање
иако е зачнат, роден.
5
Откако је запали ламбата,
мека светлина заигра низ одајата.
Стар орман.
Украсен со крст.
Маса. Брз масата каленица.
Леб.
Нож.
Во аголот Христос. Распетие и Светото
семејство кое се загледало них одајата.
Го зеде лебот, го прекрсти
и си скрши парче. Христос
секогаш кршел лебот, никогаш
не го сечел, си повторуваше таа.
Устата и се й исполни со вкус на жито
што се бранува. Со вкус на вжештена земја.
Си тури чаша вино од бурето крај вратата.
Од бурето на домаќинот.
Виното имаше вкус на зрело грозје.
Потоа, откога од ѕидот откачи стари молебници
ноќта ие й беше куса.
Нејзините ноки таа не сакаше да й бидат куси.
6.
Наредниот ден беше неделен ден.
По враќањето од црквата
Секоја недела си одеше во госилницата.
Ручаше супа со домашни резанки
и парче месо.
И парче леб.
Ако не беше така,
немаше денот да биде недела.
7.
Во растрепената жештина жените
една до друга молкум брзаа.
Се слушаше само шушкањјето на пченицата
и лесните звуци на срповите.
Класот паѓаше, а вешти раце обликуваа снопје.
Снопје и наведнати грбови во бели кошули.
Белина во растрепената жештина
на врелиот јунски ден.
Снопје и наведнати гбови
на бели кошули.
Без збор.
Без ветер. А потоа седнаа.
Во сенка. Си каснаа.
Ко рубин црвеното вино со кисел вкус
ги изми провта и жештината во грлото.
Благотелно ги разлади црвените обралзи
и вжештените дланки.
8.
По скалите влезе во амбарот.
Го подотвори пенџерчето.
Свежо ветре це втурнаа алчно внатре,
од подот се крена лесен прав.
Потоа со рака потфати зрна од шиникот.
Ги крена и низ прсти започна да исртура зрна.
Фати да истура јадри зрна.
Јадри зрна започнаа да течат низ прстите
Како живот.
Течат зрна,
течат зрната и це мешат со светлината.
(препев: Бистрица Миркуловска)
УБАВКА
1.
Се секаваше Убавка
што й рарскажуваше нејзината стара бабичка.
Си спомнуваше на зборовите во кои таа велеше
дека луѓето били многу злобни, а дека
поради тоа Господ многу се разгневил,
па им пратил дожд, за да ги потопи.
И врнело.
И врнело.
Со денови и ноќи ...
дури четириесет денови.
Највисоките планински врвови одвај се гледале
од водата. И никој не се спасил,
освен стариот Ное и тие што виле со него.
Ное му се молел на Господа да биде милозлив.
И Господ се смилувал. Над небото,
над небото светнала суница
Која ги предупредила.
2.
И зиме, кога бура друвнуваше небаре ко сечило
преку рамнината, не беше толку таговно
и студено како оној есенски ден
во кој мртвата тишина не оставаше човек да дише
додека животниките под лисјата се притајуваа,
а дождовите ревеа, додека ветрот се пробиваше
низ процепите како полуден ѕвер, мракот
се вселуваше дур до долу во Долот,
во Големиот понор, кај што некогаш скокнал –
како што се расклажуваа – некој млад војник
кој стоел на стража. Во онаа густа магла,
во мракот каде што ништо не се гледа.
Тука кај што само реката шумоли во витлите,
секогаш еднако.
Секогаш еднако.
3.
А кога Убавка наполни шестнаесет години,
И кога навистина беше убава, млада,
Како црешов цвет, кога надалеку
Немаше поубава – си замина.
А потоа мина година и уште половина.
Дур потоа се врати Убавка.
Со детенце на раце. Без плач.
Образите и очите й беа сè уште
мили како некогаш.
Таа не плачеше. Но врз образите
й беа останале траги од горчливи соллзи.
4.
Се секаваше Убавка на дамнешните дни,
кога ја пречека десеттата пролет.
Кога навечер седеше во тревата.
Со главчето потпрено врз дланките
Кога сонуваше со отворени очи
додека магична радост й ги полнеше
младите гради. Тогаш, о
тогаш беше почесто радосна
одошто тажна. И си пееше.
Занесена од миризбата на темјанот.
Си пееше.
5.
Раскажуваат селаните, долу во Големиот понор
кај што започнува ѓолот и мочуриштето
во понорни јами водата нараснувала и поплавувала,
но и покрај тоа, една млада селанка
влегла со воловите. И уште велат
не можеле да ја најдат цел еден месец,
ниту неа, ниту јаремот, ниту воловите.
Еден цел месец.
Дур потоа јавиле дека ја нашле во долината,
Во Кршко село, кајшто повтовно избива
понорницата.ќ
6.
Да, Убавка беше почесто весела одошто тажна.
Многупати можеше да се чуе нејзината песна.
Беше мила, блага таа песна во тива квечерина.
И не сакајки го избрка студеното сонце
да втоне во црна ноќ.
Остана само тивката музика од нејзниот здив –
Небаре росна душа фатена во квечерна магија.
7.
Во оној снеубавен есенски ден, кога престана
да врне и кога ветрот малку стивна,
нолу над полето се рапна божилакот.
Зтрепери Убвавка.
Крикна.
Гоп зграпчи детето и истрча. Таму!
Дотрча до долот, падна.
Гранки удираа во нејзинот лице и раце.
Но, таа не застана. Бозилакот
беше сосема блиску.
Довтаса до мочуруштето. Не ја виде
понорната јама. Гледаше сал во божилакот.
Итајќи се извлече од мочуриштето.
Има уште малку и ќе стаса.
Сети топлина во срцето, ја сети крвта
Во вените. Тазигра младото тело.
Само уште малку.
Малку.
Само уште малку.
Се стрча меѓу грмушките, тамо до работ
На подмолно разлеаната вода.
Тука мора да има пат!
Има само малку вода.
Овде има други и трева.
Пат ... и ке стигне ... до патот.
Пат, што повтор' води дома.
И одненадеж еден темен облак,
Злокобен и сив ги покри божилакот
И студоеното поле. Потем во
сета дождлива ноќ настојчиво задува ветер.
Зашета мноштво сенки низ полето,
таму на работ, дур' до Големиот понор.
Низ ветрот и мракот се слушаше сал
еден беспомошен глас, еден липтеж
и еден трепетен поивик:
... Мамо ... мамо ...
мамо ...
(препев. Бистрицџа Миркуловска)
Ристо Г. Јачев
КОН ПЕЗИЈАТА НА ИВО ФРБЕЖАР
Иво Фрбежар со овој скромен избор се потврдува како поет што ќе трае. Неговата прва книга поезија, насловенас како „Димензија“, ја објави во 1984 година. Овој податок сам по себе и не ќе беше важен ако во последниве десетина години не ги придодадеше и насловите: „Каменувај го со камен камениот збор“ 1989 година, „Кој ме видел“ 1991, „Светулки“ 1994, „Оросило, оросило“ 1996, „Бобинки од смреки“ (хаику поезија) 2000 година, „Гори шарена лкамба на обесен нос“, стихозбирки кои му ја донесоа репутацијата на самоникната појава без генерациска придружба. Тој е типичен претставник на словенечкиот народ и литература. Бо неговото кажување пулсираат дури и рудиментираните форми на националната свест, која кај Словенците се појавија во почетокот на 16 век, во времето кога започнува да се сосзава протестантската книжебвност.
Не знам кокав и каков ќе биде ефектот од едно историско дообјаснување? Па, сепа. Првата акција за книжевна афирмација, како што ќе запише еден толкувач на словенечката литература, била насилно уништена од страна на туѓинскиот клер. Поради тоа дури во втората половина на 18 век, односно во времето на просвителството ќе започне словеначката народна преродба. Оваа народна преродба веднаш прераснува во политичка програма на Обединетата Словенија. Но, во рамките на тогашната Австрија, таа и таквата програма не можела да се реализира.
Стремежот за напреден културен развој Словенците ќе го остварат по распадот на Австро-Угарија по 1918 година, во рамките на некогашниот југословенски сојуз, попознат како Сојуз на Словенците, Хрватите и Србите.
Бо овој период доаѓа до израз ангажираната идеа за национално и социајално ослободување, со што Словенците успеваат да се доближат до другите југословенски литератури. Па сепак, чувството за сомоодбрана на словеначката литературе нејзе й овозможува да создаде цврст систем на етички норми и книжевен квалитет кој ќе завладее особено, во поетската визија за светот; воедно тоа ќе ја одржи поезијата да не се распадне во агносотицизам, во апсурд илии празни игри. Кога сум тука, недвосмисленои се наметнува фактот дека и во структурата на стиловите навлкегува слична појава што ќе ја направи оваа литература разнообразна и повеќеслојна. Поетскиот збор, и покрај своето фигуративно и семантичко ослободување од тежината на прагматскиот јазик, постојано се враќа кон простиот, едноставен, разбирлив говор. Накусо, словенечката литература, како литература на еден мал народ, морала да се разхвива во сопствбените рамки, во „сигурносниот систем“, со етичка цврстина и општествена ангажираност, како и со изразита комуникативност.
Ако се набљудува словенечката литература од позиција на погоре реченото, ќе се заклучи дека скоро сите видни поети биле трагични фигури на времето во кое живееле. Неколку столњетја слобвенечкиот писател е распнат меѓу жртвата и живот. Еден однос се имало додека авторот бил жив, а сосема друг по неговата смрт. За ваквата состојба, како што веќе спомнавме погоре, огромен придонес имал клерикализмот, којшто во Словенија ја вршел моралистичката лзаштита на литературата сè до дваесеттиот век, кога настапува времето во кое строго се контролираат и це оценуваат творците. Попатно би се задржал на еден познат податок, само колку за илустрација на кажаното.
„Во словенечката поезија до втората половина на деветнаесеттиот век љубовната лирика била строго забранета.“ Овде нема да говорам од кои побуди се правело тоа, би забележал само дека забраната придонмесла кон обратен ефект. И уште еднаш како факт: лза ова сведочат низа програмски љубовни песни што се појавиле како протест и како пиоизнаква разбирање на животот. Бпрочем притив забраната на клерот сведочат творбите од Прешерн на сè до генарациите кои што подоцна ќе настапат како вистински бранители на слободата на уметноста. Границите на тесно провинциската поезија ќе ги пробие Франце Прешерн, во чија поезија доаѓаат до израз интимната исповед и вечниот неспокој, во кој доминираат надежта и стравот, љубовта и омрзата, пркосниоот стоинцизам и елегичната резигнација. По Франце Прешерн се јавуваат голем број литературни творци кои ќе остават белет врз целокупната јужнословенска литература. Неодмин ливи се имињата на Франц Левстик, симон Грегорчич, антон Ашкерц, кои се претставници на такан аречената „Национална школа“. Па, сепак, најсилна поетска фигура од тоа време е Симон Јенко. Видни резултати постигнува и генерацијата при крајот на 19 век, која е означена како носител на словенечката „модерна“ или нова романтика. Пред сè тука се мисли на Драготин Кете, Јосоп Мурн, Иван Цанкар, Отон Жупанчич.
Едно повнимателно разгледување на поезијата солздадена на Втората светска војна ќе нè упати на многубвројни клитературни трудбвеници кои имаат една заедничка карактеристична црта, а тоа е силно изразената драматичност, приизлезена од конфликтните ситуацији, карактеристични за дрзушевноста на човекот и апсурдната визија на светот, на меѓникот што се наречува современа надеж чи страв, постоење и опстој.
Цекако дека во овој коинтекст треба де се смести и поетскиот профил на Иво Фрбежар, чија поезија во словенечката култура средина се толкува како оригинална авангардна лирика, којашто иако е врзана за лите3ратурното жариште на Љубљана (1949), Фрбежар, како што чзапишавме на самиот почеток од нашево искажување, додесува посебна хуманистичка чувственост.
Брануванје од лесен ветер. Нишање. Со поглед
да го прегрнеш ова парче землја, ја чувствуваш.
во срцето. Го чувствуваш тоа бранување,
ветрот. Сребрените коси й го галат образот.
Откај заветнатата страна. А поигледот
й го гали она брануванје. Стои сред житото
и со дланка го гали стежнатото класје.
Погледот й се лизга таму накај Светио Вид.
Набргу ќе звони пладне. Во водзухот трепери
пладневна жега. Зарем ништо не чуствувава?
Сепак. Топлината н земјата, миризбата на житото.
Лесниот ветер му ја елснујва болката на крстот.
Благодарен му е. Никој нема во близина.
Од „Таа“, (прво пеење)
За Фрбежар треба да се каже и тоа дека е поети на тишината, на пејзажот и на бојата. Тој је поет на онаа тишина, која обично, непоетското уво тешко може да ја почуствува, ниту, пак, моиже да ги види чудесните пејзажи и бои што го брануваат житото додека тој со дланка го гали стежнатото класје. Ова, на кое инсистираме, може да се долови во трите малечки поеми: „Таа“, „Поли“, и „Убавка“, во кои се испреплетени тишината, пејсажот и бојата со бојата на пејзажот и тишината, така што одредени стихови се доживуваат како грозничав говор на еде вљубеник во минатото на својот народ. Во спиоменатите песни лесно може да се види четкичката на поетот-сликар кои ги оживува топлината на земјата, мирисот на жиотото, шушкањето на пченицата, звукот на српот во сребреното поле под модрото словенечко небо.
За овој поет мора да се каже и тоа дека во двете последни стихозбирки, споре начинот на кажувањето, како да се надоврзува на најмладата поетска словенечка генерација, и имено, нековенционално, едноставно, и директно да му соопшти на читатзелот сè што чувствува и сè што мисли. Тој е проивокативен пронаоѓач кој негува нови можности на поетскиот израз. Некогашниот студент на компаративна книжевност на Филозофскиот факултет во Љубљана со денешните студенти-поети продулжува да протестира против сите стеги, потив катадневните насилства, и неправди, против сите омрази, лудости, против темната уста на црната сиромаштија, против рушењето на системот на идеалот, етиката и моралните вредности.
Б би било отповеќе, на крајот да констатирам дека Иво Фрбежар е значајна појава во современата словенечка литералтура со оформен литературен профил кој се изградил врз основа на сопственото историско минато. Овој поет, иако е веќе во средни години, (со последните објави, и со многубројните рецензии и начин от на своето кажиување како и по начинот на поетското разбирање на литература. Це надеваме, дека преку овој скромен избор ќе го примите токму таквиот Иво Фрбежар.
Иво Фрбежар
БИО-БИБЛИОГРАФИЈА
Иво Фрбежар е роден во Љубљана, Република Словенија, 1949 година.
Студирал компаративна книжевност и литературна теорија на Филозофски факултет во Љубљана. Цега живее и работи в Гросупље како слободен книжевник. Ги објавил стихозбирките:
„Димензии“ (Razsežnosti; pesmi), 1984,
„Каменуј го со камен камениот збор“ (Kamnaj kamen kameno besedo; pesmi), 1991
„Кој ме видел“, (Kdo me je videl; pesmi v prozi, poet. proza), 1991
„Оросило, оросило“, (Orosilo, orosilo; pesmi), 1993
„Светилка“, (Kresničke: zgodbe za otroke, mladinska proza), 1994
„Каменувај го каменот“, (Kamenuj kamenne...; izbor pesmi), Прага, 1997
„Бобинки од смрека“, (Brinove jagode), 2000, Хаику поезија
„Језиканје“ (Jezikanja), 1999
„Гори шарена ламба на обесен нос“ (Stoji gorilna pisana ali Za/nos), 2000
„Ќе зборувам се потивко (Молитва за родот); избор, 2001
„Вагинални маневри“, (Vaginalni manevri), 2002
„Димнзии 2“ (Razsežnosti II, razširjen ponatis), 2006
„Чему поезија ...“ (Čemu poezija, spremne besede in lit. kritika), 2006
„Мие, малени“, (Mi, tamali; pesmi za otroke), 2007
Избор на поезијата на Фрбежар под наслов »Kamenuj kamennne..., 1997, објави во Прага, Република Чехија
Избор на поезијата под наслов „Ќе зборувам се потивко (Молитва за родот), 2001, ја објави во Скопје, Република Македонија.
Croation translation
Prevodi na hrvatskom
Anti / SONETI
Na hrvatski prevela
Ružica Cindori
50.
Bilo je dana kad sam htio kupiti Rimbaudov
Patent govorio je Simon morao je biti neobičan tip
Mislim da ne bi htio prodavati patente djed
Je uvijek govorio što ostane kad očerupaš kokoši perje
Milan Jesih napisao je da je grickao olovku
Čitav božji dan i mučio se s jednim jedinim stihom
Kao da s neba vabi pticu pa ništa spavanje
Mu je nepoznate stihove prizvalo s ruba snova
I nastao je sonet pjesma o ničemu najviša
Pjesma vrata se još uvijek otvaraju i zatvaraju naj-
brže zapiše vjetar ljudi tako nemaju vremena da
Razmišljaju o bojama i crtama svakog novo
Rođenoga pažljivo pogledaju i cijepe tako da
Postane neosjetljiv na bol i na užitak lijepo
45.
Zapisano je da vrata izaberu ne čovjek sretni
Su oni koji ljube Simon je sreo samoga sebe
Sretni su oni koji ljube netko je porekao govoreći
Sretni su oni koji mogu biti bez ljubavi
U tami sve je moguće izgubiti treba priznati
Istina je netko se nasmijao netko je vikao
Da pijancu ne drhti glas može nekoga
Netko ubiti misliti da nema ljubavi uvijek ga netko
Nadzire nije to podnio i udario je nagnuo se
Nad ubijenoga bio je mrtav po svim propisima bilo
Je razumljivo bilo je zapisano da tko ubije
Zbog pravedne stvari ili stvari koja mu se čini
Pravedna nije kriv Simon je završio priču nije
Osjećao strah pravio se kao da ga nema i umro
80.
Nema veće tajne od čovjeka govori
Već Sofoklo po putu skupljaš strugotine i
Lijepiš ih u svoje slike čitaš njegovu
Pjesmu hodaš u gomili osluškuješ
Ubili ste čovjeka glasovi glasovi trebaš
Slušati srce snažni su pozivi što čitate
Gospodine riječi riječi riječi zaurlao je
Ništa ne čuješ što ubiti nije riječ utopiti
Se u plesu dvije riječi to bi htio tko god
Može biti plesač dvojnik je bezobličan
I bez riječi zaražen radioaktivnosti
I grijehom protjeran dokumentacija postoji u
Krajnjem slučaju pokušati s maštom
Promrmljao je Celan jučer smo pili vino.
75.
Vrata su uvijek otvorena kruh piše život
Na majčinom molitveniku transplantacija
Srca je zanimljiva tema teško ju je zaribati
Sa sentimentalnim i svjetskom boliosim ako
Ne postaneš pjesnik kad ti zamijene srce i
Nakon što oboliš od raka kad tuđi organ postane tvoj
Novi ja najednom možeš sam sebi postati stranac
Zatočenik možeš napisati sonet neslobode ili
Zbirku kratkih priča tvojega života ne
Sviraš više jazz ne improviziraš više srce si
Iscijedio da počneš pisati dnevnik biografiju
Poželi si da konačno od sebe nešto napraviš
A ti na stolu ostaviš otvorenu knjigu i bocu
Vina i pričekaš da prestanu raditi zalisci
60.
Kasni doživljaji osamljenosti ili gubitka
Mogu imati za posljedicu stalnu doživotnu
Osjetljivost neurobioloških sustava nema
Više bijelih ptica nigdje nitko ne pjeva nema slika
U krvi simptomi prošlosti bogati žive
Dulje načelna usmjerenost europske unije je
Pogled u utrobu statističkih podataka
Visoko obrazovani Slovenac živi sedam
Čitavih godina dulje biološki otisak prsta geni
Ne vode vlastiti autistični život
Komuniciraju s vanjskim svijetom stavim
Si kacigu potegnem mač i već deklamiram
Prešernove sonete ponekad me obuzme želja
Slovenska sudbina klinička zahvalnost veže
61.
Gӧbels je pisao drame dovršio je samo jednu
Der Wanderer vjerovao je u svoje vlastito pjesničko
Poslanje stres koji je izazvan međuljudskim
Odnosima ne vodi nužno u pogođenost osamljenost
Kao faktor bolesti trajna povišena koncentracija
Stresnih živčanih prenositelja glumata kortizona
Može ugroziti živčane stanice njjihove mreže što
Je lopovi meni je od svega svijet uvijek davao
Pola siromaha mogu pokopati u manji grob
Majku im njihovu ja sam poslan s bakljom i
Čelikom kojega čuvam samo za vas govorio je vođa
Nešto novo dolazi agresija u službi socijale
If you can′t join them beat them if you can′t
Beat them join them geni su slični glasoviru
27.
Priroda mu se uvijek činila zla
Duša bez tijela činila mu se uvijek
Neljudska čovjek je bolesnik tijela bez
Duše su trupla stvorovi koji govore što još
Hoćete pitao je ovdje je sve bez
Značenja jesu pjesnici jesu i život će biti
Skratio kratkotrajnost vremena ona mu se
Zabola u mozak prestao je vjerovati
Dosada jednoličnosti osjećaj doživljavanja
Život se smanjio sve je navika
Mislio je postupno se smanjivao
I mrvio u starost bio je tu već dugo
I više nije znao kako daleko je natrag
Legao je da bi mu sporo otekla krv
17.
Tvoja krv sestro štrca iz vena mene nema
Svejedno sat je već otkucao narančina
Kora i čaj usred prašume još uvijek
Ne vjerujem da si otišla zatvorila vrata
Prekrižila noge zelene grane su odbacile
Lišće i pupoljke u pet smo pili čaj
Na terasi rekla si tamo bi bio Shangri-
La kad oteče krv ostane cvijeće oteče
Duša zemlja se napije ne razumiješ
Odlasci su nužni dolazi večer i s
Večeri čežnja nevidljivo postane
Vidljivo na stolu noć i kruh voda prije
Nego odemo ljubimo se put će biti dug
Neki misle da svaki nekamo vodi
2.
Samo da se sjetim sve je u zbrci
Kao da je bilo jučer usnice nisu više
Tamo lete ševe s grane na granu misli
Ne može se doletjeti uvijek je neki vrag
Na pijesku se voda izmiče i opet zalijeva film
Su snimili negdje na obali ona je imala na
Glavi maramu sunčane naočale vjetar se vihori odnosi
Borove iglice izula je cipele istresla pijesak
Dignula bijela jedra u daljini pa nije moguće
Jednostavno vrtloženje na obzoru pogled na
Zaljev slani miris njezin miris nosnice
Glava nauznak pomaže puno napeto udisaj
Želje požuda slika pričuona se već
Odlučila jasno je što je sa slikama noćas
52.
Nikad ne spavam živim i sanjam sanjam kad
Živim i kad spavam i to je život govorio je
Fernando Pessoa ono smo što sanjamo
I ne vidimo ono što vidimo ili to
Što smo to je utvrdio i Krakar svijet je
Promatrao iz svog nebodera gotovo sve
Je podjednako pomalo mrzio osjećao se sam
U svojim snovima nije više bilo čovjeka
U njemu postao je zlovoljan starac koji čeka
Buru da ga prevrne htio bi pisati uspomene ali
Se više ne sjeća ni snova pa i naslovi su
Izblijedjeli ne smijte se mojoj zaboravljivosti
Preklinjao je razgovarajte sa mnom kako bih se
Sjetio tko sam da nisam negdje drugdje
Translation in to Albanian language
Ivo Frbežar:
Govoril bom vse tiše /Do të flas shumë e më shumë butësisht;
prevod v albanščino: Entela S. Kasi
Do të flas shumë e më shumë butësisht
Deri sa fjalët e mia të pëshpëriten
Si ato të mëkatarit
Në rrëfim
Do të pëshpëris shumë e më shumë butësisht
Deri sa të shushurij
Si gjethet
Në erë
Do të shushurij shumë e më shumë butësisht
Deri sa zëri im t’i ngjasojë
Zërit të rërës
Në det
Dhe vetëm ata
Që hepoen
Dhe ndijnë
Do më dëgjojnë
(përktheu në shqip: Entela S. K...
Tralation into Lithvanian lanugage
Govoril bom vse tiše; Prevod v litovščino in poljščino (Klemen Pisk)
***
Kalbėsiu vis tyliau
Kalbėsiu vis tyliau
kol kuždėsiu taip tyliai
tarsi nusidėjėlis
klausykloje
kuždėsiu vis tyliau
kol šlamėsiu taip tyliai
kaip šlama lapai
vėjuje
šlamėsiu vis tyliau
kol mano balsas bus
tarsi smėlio balsas
ant pajūrio kopos
ir girdės
tik tie
kurie laukia
ir klauso.
Translation into Greek langugage
IVO FRBEZAR
Μια μόνο ανάκλαση
Αυτό δεν είναι ένα μόνο ποίημα
είναι ήχος από κύματα ωκεανού
να ηχούν στ΄ αυτιά
και ο ήχος ποταμού που ρέει
Αυτό δεν είναι ένα ποίημα
είναι ήχος από ένα κόσμο
χωρίς αντίλαλο
ήχο πληκτικό από νερά πυθμένα.
Αυτό δεν είναι ένα ποίημα
εκτός από ήχος καμπάνων που ηχούν
πράγμα που συντελείται
στην καρδιά
Αυτό δεν είναι ένα ποίημα
παρά είδος κάποιου ήχου
μοναδική ανακλαστική ενέργεια
πάνω σε χαρτί
Translation in Greek language : Giorgos Petoussis - Cyprus
Translation into Bulgarian language
Иво Фрбежар Ще говоря все по-тихо
Ще говоря все по-тихо
Ще говоря все по-тихо
със най-тих шепот
като грешник
на изповед
ще шептя все по-тихо
като тихо шумолене
на листата
във вятъра
ще шумоля все по-тихо
докато гласът ми не стане
като гласа на пясъка
на морските дюни
а ще ме чуят
само тези
които чакат
и слушат
*български
Превод: Димитър Христов
Translation into Russian language
Буду говорить все тише
Буду говорить все тише
тихим шепотом
будто грешник
на исповеди
буду шептать все тише
тихим шелестом
словно листья
на ветру
буду шелестеть все тише
пока мой голос не станет
голосом песка
на морских дюнах
а услышат меня
только те
которые ждут
и слушают
Russian
Перевод - Анна Багряна
Translation into Ukrainian language
Говоритиму все тихіше
Говоритиму все тихіше
шепотітиму так тихо
наче грішник
на сповіді
шепотітиму все тихіше
шелестітиму так тихо
ніби листя
від вітру
шелестітиму все тихіше
допоки мій голос не стане
голосом піску
на морських дюнах
а почують мене
лише ті
котрі чекають
і слухають
*Ukrainian
Переклад - Анна Багряна
re to edit.